Originale | Traduzione italiana di Riccardo Venturi
|
אין שאַפּ, אָדער די סװעט־שאַפּ | IN OFFICINA, o NELLO SWEATSHOP |
| |
עס רױשן אין שאַפּ אַזױ װילד די מאַשינען, | Qui in officina, le macchine fanno un rumore così d'inferno |
אַז אָפֿטמאָל פֿאַרגעס איך אין רױש דאָס איך בין; ― | Che, spesso, nel frastuono dimentico chi sono; |
איך װער אין דעם שרעקלעכן טומל פֿאַרלאָרן, | Mi perdo nel rumore terrificante, e mi sento |
מײן איך װערט דאָרט בטל, איך װער אַ מאַשין; | Come vuoto dentro: divento una macchina. |
איך אַרבעט, און אַרבעט אָן חשבון, | Lavoro, lavoro e lavoro, senza sosta. |
עס שאַפֿט זיך, און שאַפֿט זיך, און שאַפֿט זיך אָן צאָל; | Si produce e fabbrica, fabbrica e produce all'infinito: |
פֿאַר װאָס? און פֿאַר װעמען? איך װײס ניט, איך פֿרעג ניט, ― | Per che cosa? E per chi? Non lo so e non lo chiedo, |
װי קומט אַ מאַשינע צו דענקען אַ מאָל? | Una macchina, come può mai pensare?... |
| |
ניט דאָ קײן געפֿיל, קײן געדאַנק, קײן פֿאַרשטאַנד גאָר: - | Qui, niente sentimenti, né pensieri, né ragione: |
די ביטערע, בלוטיגע, אַרבעט דערשלאָגט | Il lavoro duro e sanguinoso schiaccia |
דאָס עדעלסטע, שײנסטע און בעסטע דאָס רײַכסטע, | Ciò che è più nobile e fine, migliore e più ricco, |
דאָס טיפֿסטע, דאָס העכסטע װאָס לעבן פֿאַרמאָגט. | Ciò che di più profondo e elevato ha la vita. |
עס שװינדן סעקונדן, מינוטן און שטונדן, | Scorrono i secondi, i minuti e le ore, |
גאָר זעגלשנעל לױפֿן די נעכט מיט די טעג; - | I giorni e le notti volan via come una vela al vento; |
איך טרײַב די מאַשין גלײַך איך װיל זײ דעריאָגן, | E io fo andare la macchina quasi volessi superarli, |
איך יאָג אָן אַ שׂכל, איך יאָג אָן אַ ברעג | Li rincorro come un pazzo, come un forsennato. |
| |
דער זײגער אין װאָרקשאַפ, ער רוט ניט אַפֿילו, | L'orologio in officina non si ferma mai, |
ער װײסט אַלץ, און קלאַפּט אַלץ, און װעקט נאָכאַנאַנד; - | Indica tutto, ticchetta tutto, tiene sempre svegli; |
געזאָגט האָט אַ מענטש מיר אַ מאָל די באַדײַטונג: | Mi ha detto uno, una volta, che cosa vuol dire |
זײַן װײסן און װעקן, דאָרט לײגט אַ פֿאַרשטאַנד; | Quel suo indicare e tener svegli: c'è un motivo preciso. |
נאָר עטװאָס געדענקט זיך מיר, פּונקט װי פֿון חלום; - | Mi ricordo qualcosa, quasi fosse un sogno: |
דער זײגער, ער װעקט אין מיר לעבן און זין, | L'orologio risvegliava in me la vita e i sensi |
און נאָך עפּעס, - איך האָב פֿאַרגעסן, - ניט פֿרעגט עס! | E ancora qualcosa – ma non ricordo più, non chiedetemelo! |
איך װײס ניט, איך װײס ניט, איך בין אַ מאַשין!... | Non lo so, non lo so, io sono una macchina!... |
| |
און צײַטנװײַז װען איך דערהער שױן דעם זײגער | E alle volte, quando sto ascoltando l'orologio |
פֿאַרשטײ איך גאַנץ אַנדערס זײַן װײַסן, זײַן שפּראַך, | Sembra che mi parli, e capisco quel che dice: |
מיר דאַכט, אַז עס נוקעט מיך אומרו, | Mi sembra che il suo ticchettio da impazzire |
'ך זאָל אַרבעטן, אַרבעטן, מערער אַ סך. | Mi spinga a lavorare, sgobbare, faticare di più. |
איך הער אין זײַן טאָן נאָר דעם באָס װילדן בײזער. | Sento in quel ticchettio come la voce aspra del boss, |
זײַן פֿינסטערן קוק אין די װײַסער די צװײ; - | Come lui mi guarda cupo e dritto negli occhi; |
דער זײגער, מיר סקרוכעט, מיר דאַכט אַז ער טרײַבט מיך | L'orologio -tremo!- sembra che mi spinga |
און רופֿט מיך: “מאַשינע!”, און שרײַט צו מיר: “נײ!”... | E mi chiama “Macchina!”, e mi grida “Cuci!” |
| |
נאָר דאַן װען'ס איז שטילער דער װילדער געטומל, | Solo quando il frastuono tremendo cessa |
אַװעק איז דער מײַסטער אין מיטאַגצײַטשטונד, | E il boss se ne va per la pausa pranzo, |
אָ, הײבט אין קאָפּ בײַ מיר גלײַך אָן צו טאָגן, | Allora nella mia testa è come sorgesse l'alba, |
אין הערצן צו ציען, - איך פֿיל דאַן מײַן װוּנד; - | E dentro di me mi sento ancor più ferito. |
און ביטערע טרערן, און זודיקע טרײנען | E piango lacrime amare e brucianti |
באָנעצן מײַן מאָגערען מיטאַג, מײַן ברױט, - | Che bagnano il mio magro pasto e il pane, |
עס װערגט מיך, איך קען ניט מער עסען, איך קען ניט! | Mi soffocano...Non ce la fo più a mangiare, non posso! |
אָ, שרעקליכע פּראַצע! אָ, ביטערע נױט! | Che orribile pena mi viene dal nero bisogno! |
| |
'ס דערשײַנט מיר די שאַפּ מיטאָגצײַטשטונדע | A mezzogiorno l'officina mi sembra |
אַ בלוטיגע שלאַכטפֿעלד, װען דאַרט װערד גערוט: | Un campo di guerra dopo la battaglia: |
אַרום און אַרום זע איך ליגן הרוגים, | Intorno a me vedo i caduti a terra |
עס לאַרעמט פֿון ד'ערד דאָס פֿאַרגאָסנע בלוט... | E dal suolo urla il sangue versato. |
אײן װײַלע, און באַלט װערד געפּױקט אַ טרעװאָגע, | Un attimo, ed ecco che suona la sirena, |
די טױטע דערװאַכן, עס לעבט אױף די שלאַכט, | I morti si svegliano e la battaglia ricomincia: |
עס קעמפֿן די טרופּעס פֿאַר פֿרעמדע, פֿאַר פֿרעמדע, | I cadaveri combattono per degli stranieri, |
און שטרײַטן, און פֿאַלן, און זינקן אין נאַכט. | E lottano, e muoiono, e annegano nel buio. |
| |
איך קוק אױף דעם קאַמף־פּלאַן מיט ביטערן צרהן, | Osservo il massacro con rabbia profonda, |
מיט שרעק, מיט נקמה, מיט העלישער פּײַן; ― | Con orrore, con dolore, con voglia di vendetta; |
דער זײגער, יעצט הער איך אים ריכטיק, ער װעקט עס; | Ma ora sento l'orologio che dice -e lo sento!- |
“אַ סוף צו די קנעכטשאַפֿט, אַ סוף זאָל עס זײַן!” | “Basta con questa schiavitù, deve finire!” |
ער מינטערט אין מיר מײַן פֿאַרשטאַנד, די געפֿילן, | E risveglia i me i sensi e la ragione, |
און װײַזט װי עס לױפֿן די שטונדן אַהין; | Mi mostra quanto il tempo ormai vola via; |
אַן עלנטער בלײַב איך, װי לאַנג איך װעל שװײַגן, | Resterò un disgraziato finché tacerò, |
פֿאַרלאָרן, װי לאַנג איך פֿאַרבלײַב װאָס איך בין... | Sarò perso al mondo, se resterò quel che sono. |
| |
דער מענטש װעלכער שלאָפֿט אין מיר, הײבט אָן דערװאַכן, | L'uomo che dorme in me comincia a svegliarsi |
דער קנעכט, װעלכער װאַכט אין מיר, שלאָפֿט דאַכט זיך אײַן; ― | E lo schiavo in me comincia a addormentarsi; |
אַצינד איז די ריכטיקע שטונדע געקומען! | Adesso è arrivata l'ora giusta! |
אַ סוף צו דעם עלנט, אַ סוף זאָל עס זײַן!... | Basta con la miseria, deve finire! |
נאָר פּלוצלינג ― דער װיסטל, דער באָס ― אַ טרעװאָגע! | Ma, all'improvviso, il fischio: allarme, il boss! |
איך װער אָן דעם שׂכל, פֿאַרגעס, װוּ איך בין, ― | Di nuovo forsennato, dimentico chi sono. |
עס טומלט, מען קאַמפֿט, אָ, מײַן איך איז פֿאַרלאָרן, ― | Frastuono, battaglia; e ancora mi perdo, |
איך װײס ניט, מיך אַרט ניט, איך בין אַ מאַשין... . | Non so, non importa. Io sono una macchina. |