Originale | Tentativo maldestro di traduzione italiana del difficil per quanto... |
EPITAFIUM DLA WŁODZIMIERZA WYSOCKIEGO | EPITAFFIO PER VLADIMIR VYSOTSKIJ |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
W dół na złamanie karku gnam! | Sto correndo giù a rotta di collo! |
Nikt mnie nie trzyma, nikt nie prześwietla | Nessuno mi trattiene, nessuno mi fa i raggi |
Nie zrywa mostów, nie stawia bram! | Non rompe ponti, non innalza cancelli! |
| |
Po grani! Po grani! | Lungo la cresta! Lungo la cresta! |
Nad przepaścią bez łańcuchów, bez wahania! | Sopra un precipizio senza ferrate, senza esitare! |
Tu na trzeźwo diabli wezmą | Qui andrò al diavolo anche da sobrio |
Zdradzi mnie rozsądek - drań | Il senno mi tradirà – vigliacco |
W wilczy dół wspomnienia zmienią | I ricordi trasformeranno la cresta ripida |
Ostrą grań! | In una buca cieca! |
| |
Po grani! Po grani! Po grani! | Lungo la cresta! Lungo la cresta! Lungo la cresta! |
Tu mi drogi nie zastąpią pokonani! | Qui non mi sbarreranno la strada dei vinti! |
Tylko łapią mnie za nogi, | Mi afferrano per le caviglie solamente |
Krzyczą - nie idź! Krzyczą - stań! | Strillando: - Non andare! – strillano: - Fermo! – |
Ci, co w pół stanęli drogi | Quelli che si sono fermati a metà strada |
I zębami, pazurami kruszą grań! | E con i denti, con gli artigli sbriciolano la cresta! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
W przepaść na łeb na szyję skok! | Il salto nell’abisso a testa in giù! |
"Boskiej Komedii"(1) nowy przekład | Una traduzione nuova della “Divina Commedia”(1) |
I w pierwszy krąg piekła mój pierwszy krok! | E il mio primo passo nella prima bolgia! |
| |
Tu do mnie! Tu do mnie! | Qui si avvicina! Qui si avvicina! |
Ruda chwyta mnie dziewczyna swymi dłońmi | Una ragazza dai capelli rossi e mi acchiappa con le sue mani |
I do końskiej grzywy wiąże | E mi sta legando alla criniera del cavallo |
Szarpię grzywę - rumak rży! | Tiro la criniera – il destriero nitrisce! |
Ona - co ci jest mój książę? - | Lei: - Che cosa ti succede, mio principe? – |
Szepce mi... | Mi sussurra... |
| |
Do piekła! Do piekła! Do piekła! | All’inferno! All’inferno! All’inferno! |
Nie mam czasu na przejażdżki wiedźmo wściekła! | Non ho tempo per le cavalcate, strega rabbiosa! |
- Nie wiesz ty co cię tam czeka - | - Quel che ti aspetta là, non lo sai – |
Mówi sine tocząc łzy | Dice piangendo le lacrime bluastre |
- Piekło też jest dla człowieka! | - L’inferno è anche per gli uomini! |
Nie strasz, nie kuś i odchodząc zabierz sny! | Non mettermi paura, non tentarmi e andando via, porta via anche i sogni! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Wokół postaci bladych tłok | Una folla di figure pallide intorno |
Koń mnie nad nimi unosi z lekka | Il cavallo mi solleva leggermente sopra di loro |
I w drugi krąg kieruje krok! | E volge i passi verso la seconda bolgia! |
| |
Zesłani! Zesłani! | Deportati! Deportati! |
Naznaczeni, potępieni i sprzedani! | Marchiati, condannati e venduti! |
Co robicie w piekła sztolniach | Che cosa fate nelle gallerie dell’inferno |
Brodząc w błocie, depcząc lód! | Sguazzando nella melma, pestando il ghiaccio! |
Czy śmierć daje ludzi wolnych | La morte mette di nuovo la gente libera |
Znów pod knut!? | Sotto il knut!? |
| |
- To nie tak! To nie tak! To nie tak! | - Non è così! Non è così! Non è così! |
Nie użalaj się nad nami - tyś poeta! | Non avere compassione di noi – sei un poeta! |
Myśmy raju znieść nie mogli | Noi non avevamo sopportato il paradiso |
Tu nasz żywioł, tu nasz dom! | È qui il nostro elemento, la nostra casa! |
Tu nie wejdą ludzie podli | La gente abbieta non entrerà qui |
Tutaj żaden nas nie zdziesiątkuje grom! | Qui non ci decimerà nessun folgore! |
| |
- Pani bagien, mokradeł i śnieżnych pól, | - Signora delle paludi, dei pantani e dei campi di neve, |
Rozpal w łaźni kamienie na biel! | Arroventa i sassi fino al bianco nel bagno a vapore! |
Z ciał rozgrzanych niech się wytopi ból | Che il dolore si faccia struggere dai corpi riscaldati |
Tatuaże weźmiemy na cel! | Prendiamo di mira i tatuaggi! |
Bo na sercu, po lewej, tam Stalin drży, | Perché sul cuore, a sinistra, freme Stalin là, |
Pot zalewa mu oczy i wąs! | Il sudore innonda i suoi occhi e il baffo! |
Jego profil specjalnie tam kłuli my | Il suo profilo ce lo pungevamo apposta là |
Żeby słyszał jak serca się rwą! | Per fargli sentire come scoppiano i cuori! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Lampy naftowe wabią wzrok | Le lampade a petrolio chiamano la vista |
Podmiejska chata, mała izdebka | Un casolare della periferia, la stanza piccola |
I w trzeci krąg kieruję krok: | E volgo il passo verso la terza bolgia: |
| |
- Wchodź śmiało! Wchodź śmiało! | - Entra, entra, coraggio! Entra, coraggio! |
Nie wiem jak ci trafić tutaj się udało! | Non lo so, come sei riuscito ad arrivare fino qua! |
Ot jak raz samowar kipi, pij herbatę | Ecco, il samovar(2) sta proprio bollendo, beviti un té |
Synu, pij! | Figliolo, bevi! |
Samogonu z nami wypij! | Bevi un po’ di samogon(3) con noi! |
Zdrowy żyj! | Vivi in salute! |
| |
Nam znośnie! Nam znośnie! | Stiamo discretamente! Stiamo discretamente! |
Tak żyjemy niewidocznie i bezgłośnie! | Viviamo così, invisibilmente e silenziosamente! |
Pożyjemy i pomrzemy | Camperemo e moriremo |
Nie usłyszy o nas świat | Il mondo non sentirà di noi |
A po śmierci wypijemy | E dopo la morte brinderemo |
Za przeżytych w dobrej wierze parę lat! | A un paio di anni vissuti in buona fede! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Miasto a w Mieście przy bloku blok | Città e in Città un palazzo accanto all’altro |
Wciągam powietrze i chwiejny z lekka | Inspiro l’aria e barcollando leggermente |
Już w czwarty krąg kieruję krok! | Volgo il passo nella quarta bolgia già! |
| |
Do cyrku! Do cyrku! Do kina! | Al circo! Al circo! Al cinema! |
Telewizor włączyć - bajka się zaczyna! | Accendere la televisione – comincia la favola! |
Mama w sklepie, tata w barze | Mamma al negozio, papà al bar |
Syn z pepeszy tnie aż gra! | Figlio se la gioca con Phe-phe-sha!(4) |
Na pionierskiej chuście marzeń | Sul fazzoleto dei sogni da pionier(5) |
Gwiazdę ma! | Ha una stella! |
| |
Na mecze! Na mecze! Na wiece! | Alle partite! Agli stadi! Ai comizi! |
Swoje znać, nie rzucać w oczy się bezpiece! | Conoscere il suo posto, non dare nell’occhio alla Bezpieka(6)! |
Sąsiad - owszem, wypić można | Un vicino – va bene, ci si può bere qualcosa insieme |
Lecz to sąsiad, brat - to brat. | Però è un vicino, se è un fratello – è un fratello. |
Jak świat światem do ostrożnych | Da quando mondo è il mondo ai cauti |
Zwykł należeć i uśmiechać się ten świat! | Appartiene e sorride di solito questo mondo! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Na scenie Hamlet, skłuty bok | C’è Amleto sul palcoscenico, il fianco ferito |
Z którego właśnie krew wyciekła - | Dal quale è uscito il sangue in quel momento – |
To w piąty krąg kolejny krok! | È nella quinta bolgia il passo seguente! |
| |
O Matko! O Matko! | Oh Madre! Oh Madre! |
Jakże mogłaś jemu sprzedać się tak łatwo! | Come hai potuto concedergli così facilmente! |
Wszak on męża twego zabił | Non è forse vero che è stato lui ad ammazzare il tuo marito? |
Zgładzi mnie, splugawi tron | Mi ucciderà, macchierà il trono |
Zniszczy Danię, lud ograbi | Rovinerà la Danimarca, deprederà il popolo |
Bijcie w dzwon! | Suonate la campana! |
| |
Na trwogę! Na trwogę! Na trwogę! | Date l’allarme! Date l’allarme! Date l’allarme! |
Nie wybieraj między żądzą swą a Bogiem! | Non scegliere fra la tua voluttà e il Dio! |
Póki czas naprawić błędy | Finché c’è il tempo per riparare i danni |
Matko, nie rób tego - stój! | Madre, non farlo – ferma! |
Cenzor z dziewiątego rzędu: | Il censore dalla nona fila: |
- Nie, w tej formie to nie może wcale pójść! | - No, in questa maniera, questo spettacolo non s’ha da fare! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Wódka i piwo, koniak, grog, | Vodka e birra, cognac, grog, |
Najlepszych z nas ostatnia Mekka | L’ultima Mecca dei migliori fra di noi |
I w szósty krąg kolejny krok! | E nella sesta bolgia il passo succesivo! |
| |
Na górze! Na górze! Na górze! | Lassù! Lassù! Lassù! |
Chciałoby się żyć najpełniej i najdłużej! | Ci si vorrebbe vivere in pienezza e al di più a lungo! |
O to warto się postarać! | Vale la pena di tentare! |
To jest nałóg, zrozum to! | È un vizio, cerca di capire! |
Tam się żyje jak za cara! | Là si vive come nei tempi dei zar! |
I ot co! | Tutto qua! |
| |
Na dole, na dole, na dole | Laggiù! Laggiù! Laggiù! |
Szklanka wódki i razowy chleb na stole! | Un bicchierone di vodka e il pane scuro su tavolo! |
I my wszyscy tam - i tutaj | E tutti noi là – e qua |
Tłum rozdartych dusz na pół, | Calca delle anime strappate a metà |
Po huśtawce mdłość i smutek | La nausea e la tristezza dopo l’altalena |
Choćbyś nawet co dzień walił głową w stół! | Anche se fossi sbattuto la testa al muro tutti i giorni! |
| |
To moja droga z piekła do piekła | È la mia strada dall’inferno all’inferno |
Z wolna zapada nade mną mrok | Si mette ad imbrunire lentamente su di me |
Więc biesów szpaler szlak mi oświetla | La doppia fila dei diavoli mi illumina l’itinerario allora |
Bo w siódmy krąg kieruję krok! | Perché vi volgo verso la settima bolgia! |
| |
Tam milczą i siedzą | Di là tacciono e stanno seduti |
I na moją twarz nie spojrzą - wszystko wiedzą | Mica mi guardano in faccia – già sanno tutto |
Siedzą, ale nie gadają | Stanno seduti ma non parlano |
Mętny wzrok spod powiek lśni | Luccica da sotto le palpebre lo sguardo offuscato |
Żują coś, bo im wypadły | Stanno masticando qualcosa, perché i canini li hanno persi |
Dawno kły! | Tempo fa! |
| |
Więc stoję! Więc stoję! Więc stoję! | Allora sto in piedi! In piedi! In piedi! |
A przed nimi leży w teczce życie moje! | E davanti a loro è poggiata in una cartella la mia vita! |
Nie czytają, nie pytają - | Non leggono, non fanno delle domande – |
Milczą, siedzą - kaszle ktoś, | Muti, seduti – qualcuno tossisce, |
A za oknem werble grają - | E dietro la finestra rullano i tamburi – |
Znów parada, święto albo jeszcze coś... | Di nuovo la parata, la festa o qualcos’altro ancora... |
| |
I pojąłem co chcą ze mną zrobić tu | E allora ho inteso cosa vogliono fare qui di me |
I za gardło porywa mnie strach! | E il terrore mi sale alla gola! |
Koń mój zniknął a wy siedmiu kręgów tłum | Il mio destriero è svanito e voi, la folla delle sette bolgie |
Macie w uszach i w oczach piach! | Avete la sabbia nelle orecchia e negli occhi! |
Po mnie nikt nie wyciągnie okrutnych rąk | Nessuno tirerà le mani spietate per prendermi |
Mnie nie będą katować i strzyc! | Non mi tormenteranno né raseranno a zero! |
Dla mnie mają tu jeszcze ósmy krąg! | Hanno preparato l’ottava bolgia qua, apposta per me! |
Ósmy krąg, w którym nie ma już nic. | L’ottava bolgia, dove non c’è già proprio niente |
| |
Pamiętajcie wy o mnie co sił! Co sił! | Ricordatevi di me con tutte le vostre forze! Fortemente! |
Choć przemknąłem przed wami jak cień! | Anche se ho sfrecciato davanti a voi come un ombra! |
Palcie w łaźni, aż kamień się zmieni w pył - | Fate fuoco nel bagno a vapore, finché la pietra diventa polvere – |
Przecież wrócę, gdy zacznie się dzień! | Io pure tornerò, quando incomincierà il giorno! |