Fabrizio De André: Dolcenera

GLI EXTRA DELLE CCG / AWS EXTRAS / LES EXTRAS DES CCG

Lingue: Italiano, Italiano (Ligure genovese)

Lista delle versioni e commenti

Ti può interessare anche...


Fin de zugno (Paolo Bonfanti)	Sinàn Capudàn Pascià (Fabrizio De André)	Ballata degli impiccati (Fabrizio De André)

[1996]
Parole e musica di Fabrizio De André e Ivano Fossati
Lyrics and music: Fabrizio De André and Ivano Fossati
Paroles et musique: Fabrizio De André et Ivano Fossati
Słowa i muzyka: Fabrizio De André i Ivano Fossati
Sanat ja musiikki: Fabrizio De André ja Ivano Fossati
Album: "Anime salve"

Genova, 7-8 ottobre 1970

Nel giorno della catastrofe in Liguria.
On the day of Genoa disaster.
Le jour de la catastrophe en Ligurie.
W dniu katastrofy w Ligurii.
Ligurian katastrofin päivänä. - Krzysztof Wrona.

Genova, 14/8/2018, h 11.36
"...Acqua che spacca il monte, che affonda terra e ponte."
"...Water that smashes the mountain, that sinks land and bridge."
"...Eau qui déchire la montagne, qui fait sombrer la terre et les ponts."
"...Wasser, das gegen den Berg prallt, Land und Brücken flutet."
"...Água que destrói as montanhas, que afunda terra e ponte."
"...Woda co ziemię chłoszcze, tnie góry i mosty jak ostrze."
"...Вода, что горы свергает, мосты с землею равняет."
"...Vatten som förstör fjäll, länder och fäller broar."
"...Vesi, joka halkaisee vuoret ja nielee alleen sillat ja maat."
"...Βροχή που σπάει τα σύνορα και σου ξεπλένει τα όνειρα.

"Questo del protagonista di Dolcenera è un curioso tipo di solitudine. È la solitudine dell'innamorato, soprattutto se non corrisposto. Gli piglia una sorta di sogno paranoico, per cui cancella qualsiasi cosa possa frapporsi fra se stesso e l'oggetto del desiderio. È una storia parallela: da una parte c'è l'alluvione che ha sommerso Genova nel '70, dall'altra c'è questo matto innamorato che aspetta una donna. Ed è talmente avventato in questo suo sogno che ne rimuove addirittura l'assenza, perché lei, in effetti, non arriva. Lui è convinto di farci l'amore, ma lei è con l'acqua alla gola. Questo tipo di sogno, purtroppo, è molto simile a quello del tiranno, che cerca di rimuovere ogni ostacolo che si oppone all'esercizio del proprio potere assoluto." - Fabrizio De André

Amìala ch'â l'arìa amìa cum'â lê
Amìala cum'â l'arìa ch'â l'è lê ch'â l'è lê
Amìala cum'â l'arìa amìa amìa cum'â l'é
Amìala ch'â l'arìa amìa ch'â l'è lê ch'â l'è lê [1]

Nera che porta via che porta via la via
Nera che non si vedeva da una vita intera
Così dolcenera, nera
Nera che picchia forte che butta giù le porte

Nu l'è l'ægua ch'à fâ baggiâ
imbaggiâ imbaggiâ [2]

Nera di malasorte che ammazza e passa oltre
Nera come la sfortuna
Che si fa la tana dove non c'è luna luna
Nera di falde amare che passano le bare

Âtru da stramûâ
Â nu n'á â nu n'á [3]

Ma la moglie di Anselmo non lo deve sapere
Ché è venuta per me, è arrivata da un'ora
E l'amore ha l'amore come solo argomento
E il tumulto del cielo ha sbagliato momento.

Acqua che non si aspetta altro che benedetta
Acqua che porta male
Sale dalle scale sale senza sale sale
Acqua che spacca il monte che affonda terra e ponte

Nu l'è l'ægua de 'na rammâ
'n calabà 'n calabà [4]

Ma la moglie di Anselmo sta sognando del mare
Quando ingorga gli anfratti si ritira e risale
E il lenzuolo si gonfia sul cavo dell'onda
E la lotta si fa scivolosa e profonda

Amiala cum'â l'aria amìa cum'â l'è cum'â l'è
amiala cum'â l'aria amia ch'â l'è lê ch'â l'è lê [5]

Acqua di spilli fitti dal cielo e dai soffitti
Acqua per fotografie,
Per cercare i complici da maledire
Acqua che stringe i fianchi, tonnara di passanti

Âtru da camallâ
â nu n'à â nu n'à [6]

Oltre il muro dei vetri si risveglia la vita
Che si prende per mano a battaglia finita
Come fa questo amore che dall'ansia di perdersi
Ha avuto in un giorno la certezza di aversi

Acqua che ha fatto sera, che adesso si ritira
Bassa sfila tra la gente
Come un innocente che non c'entra niente
Fredda come un dolore, Dolcenera senza cuore

Âtru de rebellâ
â nu n'à â nu n'à [7]

E la moglie di Anselmo sente l'acqua che scende
Dai vestiti incollati da ogni gelo di pelle
Nel suo tram scollegato da ogni distanza
Nel bel mezzo del tempo che adesso le avanza.

Così fu quell'amore dal mancato finale
Così splendido e vero da potervi ingannare.

Amìala ch'â l'arìa amìa cum'â l'é
amiala cum'â l'aria ch'â l'è lê ch'â l'è lê
amiala cum'â l'aria amìa amia cum'â l'è
amiala ch'â l'arìa amia ch'â l'è lê ch'â l'è lê. [8]

Traduzione italiana delle parti in genovese:

[1] Guardala che arriva guarda com'è com'è
guardala come arriva guarda che è lei che è lei
guardala come arriva guarda guarda com'è
guardala che arriva che è lei che è lei

[2] Non è l'acqua che fa sbadigliare
ma chiudere porte e finestre chiudere porte e finestre

[3] Altro da traslocare
non ne ha non ne ha

[4] Non è l'acqua di un colpo di pioggia
ma un gran casino un gran casino

[5] Guardala come arriva guarda com'è com'è
guardala come arriva guarda che è lei che è lei

[6] Altro da mettersi in spalla
non ne ha non ne ha

[7] Altro da trascinare
non ne ha non ne ha

[8] Guardala che arriva guarda com'è com'è
guardala come arriva guarda che è lei che è lei
guardala come arriva guarda guarda com'è
guardala che arriva che è lei che è lei

inviata da Krzysiek Wrona - 14/8/2018 - 22:17

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Inglese

Traduzione inglese di Dennis Criteser
English Translation: Dennis Criteser
Traduction anglaise: Dennis Criteser
Englantilainen käännös: Dennis Criteser
De André in English

"Dolcenera" is about a tryst that never came about due to the disruption of a major flood, such as occurred in Genoa in 1970. The term "dolcenera" refers to the dual nature of water - sweet when it is pure and life-giving, and black when it is fouled and out of control as in a flood. Against the backdrop of the flood, a man watches and waits anxiously for the woman to arrive. But it never happens, as she is stranded in a tram, unable to reach any distance, deceived and disappointed by the promise of an adulterous love that never came to pass. The theme of solitude in this song plays out as the loneliness of two lovers who are unable to meet." - Dennis Criteser

DOLCENERA

Look at her who’s arriving, what’s she like what’s she like?
Watch her as she arrives, watch that it’s her, that it’s her.
Watch her as she arrives, watch, watch, what’s she like?
Look at her who’s arriving, that it’s her, that it’s her.

Black that carries away that carries away the way,
black that wasn’t seen for a lifetime,
So sweetblack, black,
black that beats up, that throws down the doors.

It’s not the water that makes you yawn,
But closing doors and windows, closing doors and windows.

Black with bad luck that kills and moves on,
Black like the misfortune of making a den
Where there’s no moon, moon,
Black with bitter layers that pass the coffins.

Other things to move,
It doesn’t have any, it doesn’t have any.

But the wife of Anselmo doesn’t have to know it,
Because she came for me, she arrived an hour ago,
And love has love as its only subject matter,
And the turmoil in the sky comes at the wrong time.

Water one doesn't expect to be other than benediction,
Water that brings evil rises up the stairs,
Rises without salt, salt,
Water that smashes the mountain, that sinks land and bridge.

It’s not the water of a rain shower,
but a big mess, a big mess.

But the wife of Anselmo is dreaming of the sea –
When it engorges the crevices, it pulls back and rises again,
And the sheet swells in the hollow of the wave,
And the struggle gets slippery and profound.

Look at her as she arrives, Look, how is she, how is she?
Look at her as she arrives, look that it’s her, that it’s her.

Water like driven pins from the sky and from the ceilings,
Water for photographs,
For searching out accomplices to curse at,
Water that squeezes the hips, tuna nets of passersby.

Other things to shoulder off,
It doesn’t have any, it doesn’t have any.

Beyond the wall of the windowpanes, life awakens,
That one takes by the hand at the finished battle
As this love does that, from the anxiety of losing itself,
Had in one day the certainty of having itself.

Water that proceeded 'til evening that now pulls back,
Ebbed, it parades amongst the people
Like an innocent who enters nowhere,
Cold like a sorrow, heartless Dolcenera.

Other things to drag away,
It doesn’t have any, it doesn’t have any.

And the wife of Anselmo feels the water that falls
From the clinging clothes, from every chill of the skin,
In her tram disconnected from every distance,
In the very midst of the time that now advances on her.

Such was that love from the missed ending,
So splendid and true as to be able to deceive you.

Look at her who’s arriving, look, how is she, how is she?
Watch her as she arrives, watch that it’s her, that it’s her.
Watch her as she arrives, watch, watch, what’s she like?
Look at her who’s arriving, that it’s her, that it’s her.

inviata da Riccardo Venturi - 17/8/2018 - 09:18

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Francese

Traduzione francese / Traduction française / French translation / Ranskankielinen käännös: Maryse (L. Trans.)

DOUCENOIRE

Regarde-la qui arrive, regarde comme elle est, comme elle est
Regarde-la arriver, regarde, c'est elle, c'est elle
Regarde-la arriver, regarde regarde, comme elle est
Regarde-la arriver, regarde c'est elle, c'est elle

Noire qui emporte, qui emporte la rue
Noire qui ne s'était pas vu depuis une vie
Aussi Doucenoire, noire
Noire qui frappe fort, qui défonce les portes.

Ce n'est pas l'eau qui fait bâiller
mais fermer portes et fenêtres, fermer portes et fenêtres

Noire de mauvais sort qui tue et continue sa route
noire comme la malchance
Qui fait son trou où il n'y pas de lune
Noire des strates amères qui passent les cercueils.

Autre chose à déménager,
il n'y a pas, il n'y a pas

Mais la femme d'Anselme ne doit pas le savoir
Qu'elle est venue pour moi, elle est arrivée depuis une heure
Et l'amour a l'amour comme seule raison
Et le tumulte du ciel s'est trompé de moment.

Eau que l'on espère pas autrement que bénite
Eau qui porte malheur, monte les escaliers
Monte sans sel, sans sel
Eau qui déchire la montagne, qui fait sombrer la terre et les ponts.

Ce n'est pas l'eau d'un coup de pluie
Mais un grand bastringue, un grand bastringue

Mais la femme d'Anselme est en train de rêver de la mer
Quand elle bouche les cavités, quand elle se retire et remonte
Et son drap gonfle sur le creux de la vague
Et la lutte se fait glissante et profonde.

Regarde-la arriver, regarde comme elle est, comme elle est
Regarde-la arriver, regarde c'est elle, c'est elle

Eau d'épingles serrées du ciel et des plafonds
Eau pour photographies,
Pour chercher les complices à maudire
Eau qui presse les flancs, thonaire [1] de passants.

Autre chose à charger sur le dos,
il n'y a pas, il n'y a pas

La vie qui se réveille de l'autre coté du mur des vitres
Se prend par la main à bataille terminée,
Comme fait cet amour qui en un jour est passé
De l'angoisse de se perdre à la certitude de se trouver.

Eau qui a fait le soir, qui maintenant se retire
Basse elle se défile entre les gens
Tel un innocent qui n'était jamais rentré
Froide comme une douleur, Doucenoire sans coeur.

Autre chose à emporter,
Il n'y a pas, il n'y a pas

Et la femme d'Anselme sent l'eau qui descend
Des vêtements collés à chaque parcelle de peau gelée
Dans son tram détaché de toute distance
Au beau milieu du temps qui maintenant l'avance.

Ainsi fut cet amour au dénouement raté
Tellement splendide et vrai au point de pouvoir vous tromper.

Regarde-la qui arrive, regarde comme elle est, comme elle est
Regarde-la arriver, regarde c'est elle, c'est elle
Regarde-la arriver, regarde regarde, comme elle est
Regarde-la arriver, c'est elle, c'est elle.

[1] Grand filet pour pêcher le thon (Méditerranée).

inviata da Riccardo Venturi - 17/8/2018 - 11:49

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Tedesco

Traduzione tedesca / Deutsche Übersetzung / German translation / Traduction allemande / Saksankielinen käännös : Lobolyrix (Wolfgang) (L. Trans.)

SÜßSCHWARZ

Schau sie an, die da kommt, schau, wie sie ist, wie sie ist
Schau sie an, wie sie kommt, schau, das ist sie, das ist sie
Schau sie an, wie sie kommt, schau, schau, wie sie ist
Schau sie an, die da kommt, das ist sie, das ist sie

Schwarz, das wegnimmt, das wegnimmt den Weg
Schwarz, das man im ganzen Leben
Nicht sah, so süßes Schwarz
Schwarz, das so heftig pocht, dass es die Türen einreißt

Es ist nicht Wasser, das zum Gähnen reizt
Es sind Türen und Fenster, die zu sind, die zu sind

Schwarz des Unglücks, das tötet und vorbeigeht
Schwarz wie das Unheil, eingenistet in mondloser Nacht
Schwarz wie Decken, die zu Särgen passen

Etwas anderes zu bewegen
Hat sie nicht, hat sie nicht

Doch Anselmos Weib muss nicht wissen
Dass sie meinetwegen gekommen ist, sie ist schon seit einer Stunde da
Und Liebe, Liebe ist ihr einziges Thema
Und der Himmelstumult kam zur Unzeit.

Wasser, das nach nichts anderem trachtet als geweiht zu werden
Wasser, das Unheil bringt,
Die Treppe hochsteigt, hochsteigt ohne Salz,
Wasser, das gegen den Berg prallt, Land und Brücken flutet

Es ist nicht das Wasser eines kräftigen Regens
Es ist ein Riesenchaos, ein Riesenchaos

Doch Anselmos Frau, die träumt vom Meer
Wenn es in den Schluchten sich staut, zurückzieht und hochsteigt
Und das Bettuch schmiegt sich ins Wellental
Und der Kampf wird glitschig und tief.

Schau sie an, die da kommt, schau, wie sie ist, wie sie ist
Schau sie an, wie sie kommt, schau, das ist sie, das ist sie

Wasser, das vom Himmel strömt, und von den Dächern
Wasser für Fotos,
Um es mit anderen zu verfluchen
Wasser, das bis zu den Hüften steht, ein Fangnetz für Passanten

Mehr hat sie nicht auf ihren Schultern zu tragen
Hat sie nicht, hat sie nicht

Hinter der gläsernen Mauer erwacht wieder das Leben
Und nimmt sich bei der Hand nachdem die Schlacht vorbei ist
Wie es diese Liebe macht, die fürchtete, sich zu verlieren
Und eines Tages die Sicherheit ihres Daseins fand.

Wasser, das alles verdunkelt hat und sich nun zurückzieht
Niedrig fließt es durch die Menschen,
Als sei es unschuldig und habe mit alldem nichts zu tun
Kühl wie ein Schmerz, die herzlose Dolcenera.

Irgendetwas noch mitzureißen
Gibt es nicht, gibt es nicht

Und Anselmos Frau fühlt, wie das Wasser absteigt
Aus durchnässten Kleidern, von der fröstelnden Haut
In ihrer Tram, die nirgendwohin fährt
Inmitten der Zeit, die jetzt wieder vorangeht

So war die Liebe ohne Happy End
So wunderbar und wahr, sie konnte euch täuschen.

inviata da Riccardo Venturi - 17/8/2018 - 10:36

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Tedesco

Traduzione tedesca 2 / German translation 2 / Traduction allemande 2 / Deutsche Übersetzung 2 / Saksankielinen käännös 2: Michi & Herbert Killian (Cantautori italiani)

DOLCENERA

Schau, sie kommt, schau wie sie ist
schau, sie kommt, schau sie ist es
schau, sie kommt, schau wie sie ist
schau, sie kommt, schau sie ist es

so schwarz, dass sie nimmt, dass sie die Straße mitnimmt,
schwarz wie man es sein Leben lang nicht gesehen hat,
so süßschwarz,
so schwarz, dass sie fest zuschlägt, dass sie Türen niederstösst,

das Wasser bringt dich nicht zum Gähnen,
aber lässt dich die Türen und Fenster schliessen

schwarz wie das Unglück, das tötet und weitergeht,
schwarz wie das Unglück, das sich seine Höhle dort baut,
wo es kein Mondlicht gibt,
schwarz wie bittere Quellen, die durch Särge dringen

etwas anderes zum Mitnehmen
hat sie nicht, hat sie nicht

aber die Frau von Anselmo darf es nicht erfahren,
dass sie wegen mir gekommen ist,
sie ist vor einer Stunde gekommen,
und die Liebe hat als einziges Argument die Liebe,
und der Tumult des Himmels hat den falschen Moment gewählt

unerwartetes Wasser ist alles andere als gesegnet
Wasser, das Unglück bringt, steigt von den Stiegen auf,
steigt ohne Salz,
Wasser, das den Berg spaltet, das Brücken und Erde verschluckt

es ist nicht das Wasser von einem Regenschauer
sondern ein großes Durcheinander

aber die Frau von Anselmo träumt vom Meer,
wie es sich in Schluchten staut, sich zurückzieht, wieder aufsteigt,
und das Leintuch bläht sich in einer Welle
und der Kampf wird nass und tief

Schau, sie kommt, schau wie sie ist
schau, sie kommt, schau sie ist es

Wasser wie ein dichter Nadelregen vom Himmel, von den Decken
Wasser für Fotografien,
um die Komplizen zu suchen, um sie zu verfluchen
Wasser, das die Hüften drückt, Thunfischnetz der Passanten

sie hat nichts anderes,
das sie auf den Schultern tragen könnte

Hinter den Glasmauern erwacht das Leben
das sich bei der Hand nimmt
am Ende der Schlacht
wie macht es diese Liebe, die aus Angst sich zu verlieren,
an einem Tag sich ihrer sicher wurde

Wasser, das es Nacht werden ließ, zieht sich jetzt zurück,
niedrig zieht es durch die Leute, wie ein Unschuldiger,
der nichts damit zu tun hat
kalt wie ein Schmerz, Dolcenera ohne Herz

anderes zum Hinreißen
hat sie nicht, hat sie nicht

und die Frau von Anselmo spürt, wie das Wasser
von den an der Haut klebenden Kleidern herunterrinnt
in einem Zug, von jeder Entfernung entkoppelt
im Zug der Zeit, der ihr jetzt übrigbleibt

so war diese Liebe, der ein Ende fehlt
so strahlend, so wahr, dass ihr euch täuschen ließt

Schau, sie kommt, schau wie sie ist
schau, sie kommt, schau sie ist es
schau, sie kommt, schau wie sie ist
schau, sie kommt, schau sie ist es

inviata da Juha Rämö - 23/8/2018 - 11:58

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Portoghese

Traduzione portoghese / Tradução portuguesa / Portuguese translation / Traduction portugaise / Portugalinkielinen käännös
letras.mus.br

DOCE NEGRA

Olha que chega, olha como é, como é
Olha como chega, olha que é ela, que é ela
Olha como chega, olha, olha como é
Olha que chega, que é ela, que é ela

Negra que leva embora, que leva embora a rua
Negra como não se via em uma vida inteira,
Tão doce negra negra
Negra que golpeia forte, que põe abaixo as portas

Não é a água que faz bocejar
Fecha portas e janelas, fecha portas e janelas

Negra de azar que mata e vai além
Negra como o infortúnio
Que faz a toca onde não tem lua, lua
Negra de faldas amargas que passam pelos caixões

Outro para transportar
Não tem, não tem

Mas a mulher de Anselmo não deve saber
Que é vinda a mim, chegou há uma hora
E o amor tem só o amor como argumento
E o tumulto do céu errou o momento

Água que não se espera nada além de bendita
Água que carrega o mal,
Sal das escadas sal sem sal sal
Água que destrói as montanhas, que afunda terra e ponte

Não é a água de uma pancada de chuva
Uma grande bagunça, uma grande bagunça

Mas a mulher de Anselmo está sonhando com o mar
Quando entope as ravinas transborda e remonta
E o lençol se infla sobre o cavo da onda
E a luta se faz escorregadia e profunda.

Olha que chega, olha como é, como é
Olha como chega, olha que é ela, que é ela

Alfinetes espessos d'água do céu e dos tetos
Água para fotografias,
Para procurar os cúmplices para maldizer
Água que aperta os lados, rede de pesca de transeuntes

Outro para colocar-se nos ombros
Não há, não há

Além do muro dos vidros se desperta a vida
Que se segura pela mão a batalha terminada,
Como faz este amor que pelo medo de perder-se
Possuiu um dia a certeza de ter-se

Água que fez noite que agora se retira
Baixa desfila entre as pessoas
Como um inocente que não sabe nada
Fria como uma dor, doce negra sem coração

Outro para arrastar
Não há, não há

E a mulher de Anselmo escuta a água que desce
Dos vestidos colados de cada gelo de pele
No seu bonde desligado de toda distância
No meio do tempo que agora lhe avança.

Assim foi aquele amor para fracassado fim
Tão esplêndido e verdadeiro para poder-vos enganar

Olha que chega, olha como é, como é
Olha como chega, olha que é ela, que é ela
Olha como chega, olha, olha como é
Olha que chega, que é ela, que é

inviata da Riccardo Venturi - 17/8/2018 - 17:16

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Polacco

Versione polacca cantabile di Krzysztof Wrona
Polish singable version by Krzysztof Wrona
Version polonaise de Krzysztof Wrona. Peut être chantée.
Przekład poetycki Krzysztofa Wrony.
Krzysztof Wronan puolankielinen käännös. Se voidaan laulaa.

CZARNA SŁODKA
DOLCENERA

Amija la ka larija mia ku ma le ku ma le
Amija la kuma larija mia ka le le ka le le
Amija la kuma larija mia mija ku ma le
Amija la ka kuma larija mia ka le le ka le le [1]

Czarna która porywa, unosi, szlaki zrywa,
Czarna, ta której od dawna nie było tu już,
Ta słodka czarna, czarna,
Czarna która jak fala, gdy puka drzwi wywala.

To ona, nie nudna woda,
za-my-kać, za-my-kać!

Czarna co w jamie ciemnej, gdzie nawet księżyc blednie,
Czarna ta która zabija
I pełznie wciąż dalej, jak ta losu żmija,
Czarna jak smutek otchłani grobów, gdzie pochowani.

Nic więcej do roboty
Już nie ma, już nie ma!

Ale żona Anzelma niech się o tym nie dowie,
że to dla mnie tu przyszła gości już od godziny
I że wątkiem jedynym miłość jest dla miłości,
[A] nieba furia i błocko nie w porę przybyły.

Woda to nieproszona, przeklęta, nieświęcona,
woda zagładę niosąca, niesłona,
rychła, po stopniach krocząca,
woda co ziemię chłoszcze, tnie góry i mosty jak ostrze.

Nie woda to ale rzeź,
to nie deszcz, to nie deszcz.

Ale żona Anzelma w morzu sen swój zatapia,
Co jak przypływ wypełnia, a odpływem opada,
Tam gdzie było doliną prześcieradło się wzdyma,
Walka śliską się staje zatracenia głębiną.

Amija la kuma larija mia ku ma le ku ma le
Amija la kuma larija mia ka le le ka le le

Woda przez dziury z nieba, przez stropy, przez sklepienia,
Woda co przez fotografie
Wywoła winnych do wyklęcia w prasie,
Woda co w pas cię chwyta, jak sieć wygarnia, wymywa.

Nic więcej do zabrania,
ona nie ma, nie ma.

A za okien murami nowy ranek trzeźwieje,
Bitwa wreszcie skończona, a dzień chwyta za rękę,
Jak ta miłość co właśnie swym strwożona zgubieniem,
Jasne w dniu tym posiadła swoje niedopełnienie.

Woda co w noc zapiła, woda, która odpływa,
Która bez winny odchodzi, stopy mrozi, płytka,
W której się brodzi,
Oziębła jak życia męka, słodka, czarna, obojętna.

Nic więcej nie zabiera,
nie ona, nie ona.

Teraz żona Anzelma czuje wodę jak znika,
Lepka suknia paruje, kark i czoło wysycha
I w tramwaju niesionym w kosmiczne przestrzenie,
Gęsia skórka wspomnieniem, czasu ma aż za wiele.

Niespełniona ta miłość, czysta, prawdziwa, złudna,
mogła tylko się przyśnić, taka była przecudna.

Popatrz już idzie, ach patrz jak idzie, jaka jest, jaka jest!
Popatrz jak idzie, ach patrz jak idzie, to ona jest, ona jest!
Popatrz jak idzie, ach patrz jak idzie, patrz jaka jest!
Popatrz już idzie, ach patrz jak idzie, to ona, ona jest!

[1] Riproduzione fonetica polacca della strofa originale in genovese.
Uproszczony polski zapis fonetyczny oryginalnych wersów w dialekcie genueńskim, mający za zadanie ułatwienie wyśpiewania ich w języku polskim. Chociaż, tak jak pozostałe wersy w dialekcie, zostały one przetłumaczone na język polski (zakończenie), to intencją tłumacza było pozostawienie ich w oryginalnym brzmieniu w intro utworu.

inviata da Krzysiek Wrona - 14/8/2018 - 22:29

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Russo

Traduzione russa / Русский перевод / Russian translation / Traduction russe / Venäjänkielinen käännös: Natalia Kandelaki (L. Trans.)

ДОЛЬЧЕНЕРА

Смотри, она надвигается! Смотри какая она, какая!
Смотри, она приближается, смотри, вот она, вот она
Смотри, она надвигается! Смотри какая она, какая!
Смотри, она приближается, смотри, вот она, вот она

Чернота, что на пути все сметает, все уносит с собой по дороге
Чернота, что за всю свою жизнь не видали – такова Дольченера
Чернота, что нахлынет сразу
Что двери все выбьет разом

Это не та вода, что дождит и сон навевает
Закрыть все двери и окна, закрыть двери и окна

Чёрная, как невезение, что сломает тебя и мчит дальше,
Чёрная, словно несчастье, что прячется там, где безлунье
Чёрная, как горькие воды,
Что гробы за собой уносят

Иного нет, чтобы уносить,
иного нет, нет иного

Но жене Ансельмо это знать ни к чему,
Она пришла час назад, чтоб увидеть меня.
Лишь любовь для любви может быть аргументом,
А смятение неба ошиблось моментом.

Вода эта ждать не станет
Ни разу не благословляет
Вода эта зло лишь приносит, ступени накроет, вода, что без соли
Вода, что горы свергает, мосты с землею равняет

Это не капли дождя,
а полный кавардак, полный кавардак

А жена Ансельмо все о море мечтает
Как о скалы оно бьется, уходя и прибывая
И покрывало вздымается валом девятым,
И поединок продолжится - скользкий и страстный.

Смотри, она надвигается! Смотри она какая, какая!
Смотри, она приближается. Смотри, это она, это она

Вода, что тяжелыми струями с неба и с крыш стекает
Вода для фотографий, вода, которую все проклинают
Вода, что бока сжимает,
Прохожих в сети поймает

Иного нет, чтобы повалить,
иного нет, нет иного

За стеной из осколков жизнь опять возродится,
Протянув себе руку по окончании битвы
Как и эта любовь, что перед страхом потери
Вдруг нашла в себе силы для обретения

Вода, что день тьмою накрыла, наконец отступила,
Спала и утекает, с видом невинным, меж прохожих петляя,
Словно боль, холодна
Бессердечная Дольченера

Иного нет, чтобы волочить,
иного нет, нет иного

А жена Ансельмо ощущает, как стекает вода
С одежды, к телу прилипшей, кожу ей холодя,
В том далеком трамвае, что затерян в пространстве,
Посреди бесконечности, ее поджидающей.

Такой была эта любовь, что так и не завершилась
Столь прекрасна и подлинна, что смогла обмануть вас.

inviata da Riccardo Venturi - 17/8/2018 - 14:01

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Svedese

Traduzione svedese / Svensk översättning / Swedish translation / Traduction suédoise / Ruotsinkielinen käännös: Riccardo Venturi
18.08.2018

Nota. Per una coincidenza, questa traduzione (versione, adattamento non cantabile nonostante qualche timido tentativo e qualche casualità rimata o assonanzata) ha occupato l'intera giornata del 17 agosto: il giorno in cui, a sera, è arrivata la notizia della morte di Claudio Lolli. Gliela vorrei quindi dedicare, non avendo altro. La presente traduzione ha comunque voluto essere un tentativo di interpretare correttamente il testo originale in un'altra lingua, nonostante tutte le enormi difficoltà e ambiguità che presenta. [RV]

SÖTSVARTA

Titta på det, det kommer, titta, vad är det, vad är det?
Titta på det, det kommer, titta, det är det, det är det.
Titta på det, det kommer, titta, vad är det, vad är det?
Titta på det, det kommer, vad är det, det är det.

Så svart som tar bort gatan, så svart som tar bort allting,
Så svart som man aldrig sett i hela livet,
Så sött och svart, så sött och svart,
Så svart, som slår ned dörrar, så svart, som slår så kraftigt

Och man har inte tid att dra anda i vattnet,
Man stänger dörrar och fönster, stänger dörrar och fönster

Svart som oturen som dödar och går sin väg,
Svart som den svarta olyckan
Som gör sin håla där månen inte strålar
Svart som bittra frackar som går bland likkistor

Annat att bära på axlarna
Har det ej, har det ej

Men Anselmos hustru ska inte veta
Att hon kom för mig, hon är här sedan en timme
Och kärlekens enda skäl är själva kärleken,
Och stormen från himlen kom i orätta ögonblicket.

Vatten man alltid hoppas på som en välsignelse,
Vatten som medför olycka,
Stiger upp från trappan, stiger upp osaltat,
Vatten som förstör fjäll, länder och fäller broar

Det är inte åskväder,
Utan en bordell, en bordell

Men Anselmos hustru drömmar om när havet
Tränger in i smala klyftor, drar sig undan och går upp igen
Och lakanet blåser upp i vågens grop,
Och striden blir så slipprig och djup.

Titta på det, det kommer, titta, vad är det, vad är det?
Titta på det, det kommer, titta, det är det, det är det.

Vatten i täta nålar från himlen, från innertaken,
Vatten man tar bilder av
Letande efter något annat att förbanna på,
Vatten som ett fiskenät, som griper förbipasserande

Annat att bära på axlarna
Har det ej, har det ej

Utanför fönsterväggen vaknar livet igen
Som man tar i hand när striden är slut,
Såsom den här kärleken, som av rädsla att försvinna
Har fått i sig kraften för att kunna förverkligas.

Vatten som mot kvällen slutligen drar sig tillbaka,
Lågt glider det bland människorna
Så oskyldigt som om det inte hör hit, inte hör hit,
Kallt som en smärta, hjärtlosa Sötsvarta

Annat att ta med sig
Har det ej, har det ej

Men Anselmos hustru känner vattnet som droppar
Från hennes klistrade dräkter, från hennes isdöda hud,
I hennes spårvagn åtskiljd från alla slags avstånd,
Mitt i tiden som hon nu har i överflöd.

Således var den där kärleken utan slutakt,
Så praktfull och sann att den kan bedra er.

18/8/2018 - 10:49

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Finlandese

Traduzione finlandese / Finnish translation / Traduction finnoise / Suomennos: Juha Rämö

SULOISENMUSTA

Katso, se tulee, katso, millainen se on
Katso, se tulee, katso, se on hän, se on hän
Katso, se tulee, katso, millainen se on
Katso, se tulee, katso, se on hän, se on hän

Niin musta, että se vie kadun mennessään,
mustempi kuin mikään ennen nähty,
niin suloisenmusta,
niin musta, että se iskee lujaa ja repii ovet sijoiltaan

Tämä ei ole raukeuden vettä,
vaan vettä, joka panee sulkemaan ovet ja ikkunat

Musta kuin epäonni, joka tappaa ja jatkaa matkaansa
Musta kuin kohtalo
luolassaan, jonne kuu ei luo valoaan,
musta kuin maan uumenten vesi, joka virtaa läpi hautojen

Mitään muuta sillä ei ole ottaa
ei mitään muuta

Mutta Anselmon vaimo ei saa tietää
tulleensa minun takiani, kun hän saapui tunti sitten
Ja rakkauden ainut peruste on rakkaus,
ja taivas on valinnut raivolleen väärän hetken

Vesi, odottamaton, vailla kaikkea siunausta,
epäonnen vesi, joka kipuaa portaita,
suolaton nouseva vesi,
vesi, joka halkaisee vuoret ja nielee alleen sillat ja maat

Se ei ole sadekuuron vettä,
vaan suuri sekasorto

Mutta Anselmon vaimo uneksii merestä,
kuinka se huuhtoo rannan onkaloita, vetäytyy ja palaa jälleen,
ja lakana paisuu aalloksi
ja kamppailusta tulee märkä ja syvä

Katso, se tulee, katso, millainen se on
Katso, se tulee, katso, se on hän, se on hän

Vesi niin kuin rankkasade,
Joka ryöppyää taivaalta ja valuu pitkin seiniä
Valokuvien vesi, joka etsii kätyreitään kirotakseen ne
Vesi, joka puristaa lanteita, ohikulkijoiden tonnikalaverkko

Mitään muuta hänellä ei ole
kantaa olkapäillään

Lasimuurien takana elämä herää henkiin
ja tarttuu kamppailun laannuttua itseään kädestä
kuin tämä rakkaus, jolle menettämisen pelko
toi täyttymyksen yhden ainoan päivän ajaksi

Vesi, joka muutti päivän yöksi, palaa taas uomiinsa
virraten ihmisten jaloissa viattomana
kuin mitään ei olisi tapahtunut
kylmänä kuin tuska, suloisen mustana, sydämettömänä

Mitään muuta sillä ei ole temmata mukaansa
ei mitään muuta

Ja Anselmon vaimo tuntee veden valuvan
pitkin vaatteitaan, jotka ovat liimautuneet ihoon
virtana, vailla kaikkea etäisyyttä
tässä hetkessä, joka hänellä on jäljellä.

Tällainen oli rakkaus, jolla ei ole loppua
niin loistava ja niin pettävän tosi

Katso, se tulee, katso, millainen se on
Katso, se tulee, katso, se on hän, se on hän
Katso, se tulee, katso, millainen se on
Katso, se tulee, katso, se on hän, se on hän

inviata da Juha Rämö - 16/8/2018 - 15:04

confronta con l'originale

confronta con un'altra versione

Lingua: Greco moderno

Christos Thivaios.

La versione in greco cantata (e probabilmente tradotta) da Christos Thivaios (Χρήστος Θηβαίος), e inserita nel suo CD intitolato Μόνο νερό στη ρίζα (Solo acqua alla radice), edizioni: Lyra, 2003.
Μετέφρασε και τραγούδησε στα ελληνικἀ: Χρήστος Θηβαἰος (2003)
Greek version translated and sung by Christos Thivaios (2003)
Version grecque traduite et chantée par Christos Thivéos (2003)
Kreikankielinen versio: Christos Thiveos (2003)
mononerostiriza

ΜΑΥΡΟ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙ

Amìala ch'â l'arìa amìa cum'â lê
Amìala cum'â l'arìa ch'â l'è lê ch'â l'è lê
Amìala cum'â l'arìa amìa amìa cum'â l'é
Amìala ch'â l'arìa amìa ch'â l'è lê ch'â l'è lê

Μαύρο μαργαριτάρι, μαύρη ομορφιά και χάρη
μαύρη όπως δεν έχουμε δει στην ζωή μας
τη στείρα παθιάρα και μαύρη
Μαύρη που μαχαιρώνει και το αίμα μου ξηλώνει

Nu l'è l'ægua ch'à fâ baggiâ
imbaggiâ imbaggiâ

Μαύρη και όταν αγιάζει σκοτώνει και δεν τη νοιάζει
μαύρη μαγεία να πάρει, φτιάχνει φωλιά
όταν δεν βγαίνει φεγγάρι
Μαύρη σαν γιαταγάνι, με ματωμένο φουστάνι

Âtru da stramûâ
Â nu n'á â nu n'á

Μα οι γείτονες μου κι οι διπλανοί μου δεν πρέπει ποτέ να το μάθουν
πως ήρθε για μένα, εδώ και τώρα για μένα
όταν ο έρωτας για τον έρωτα μιλάει διαρκώς
κάνει τα στραβά μάτια ακόμα κι ο ουρανός

Βροχή που δεν περιμένει κάθε άλλο παρά ευλογημένη
νερό που δε λογαριάζει πνίγει τις σκάλες,
να 'τανε κι άλλες
βροχή που σπάει τα σύνορα και σου ξεπλένει τα όνειρα

Nu l'è l'ægua de 'na rammâ
'n calabà 'n calabà

Ο παράνομος έρωτας είναι μια τρικυμία
τσακίζει με το τακούνι την ηρεμία στη γωνία
το σεντόνι γουστάρει να μουσκεύει στο λάθος
γιατί η ευτυχία μισεί να μας βρίσκει μονάχους

Amiala cum'â l'aria amìa cum'â l'è cum'â l'è
amiala cum'â l'aria amia ch'â l'è lê ch'â l'è lê

Ποτέ η απιστία δε χορταίνει βάζει άρωμα και περιμένει
στους δρόμους γυρνάει και ψάχνει
να πάρει τα θύματα στο λαιμό της
Ο οργασμός μας τραντάζει τα μέλη και σφαζόμαστε μέσα στο μέλι

Âtru da camallâ
â nu n'à â nu n'à

Έτσι απροστάτευτη απ' το όνειρο ξυπνάει η ζωή μας
και κρατάει απ' το χέρι τη χαμένη ψυχή μας
πως να ζήσει ένας έρωτας που από φόβο μη σβήσει
τον τρώει η φρικτή σιγουριά πως μπορεί να κρατήσει

Στοργή που έχει νυχτώσει και τρέχει να γλιτώσει
κρύβεται στου κόσμου το κόρφο αιτία και ενοχή
που δεν έχει πια στόχο κρύα σαν λάμα και πόνος,
μαύρο γλυκό που σου 'δωσε ο χρόνος

Âtru de rebellâ
â nu n'à â nu n'à

Ο παράνομος έρωτας κυλάει στους λαγόνες
και βαφτίζει το φόρεμα στου κορμιού τους αγώνες
μεσ' στο αμάξι της μπαίνει και αθώα χαϊδεύει
το χρόνο που ξεχειλίζει γι' αυτό η ζωή περισσεύει

Ένα ψέμα είναι ο έρωτας και προτού ξεδιψάσει
σκορπάει τόση αλήθεια για να σε ξεγελάσει.

Amìala ch'â l'arìa amìa cum'â l'é
amiala cum'â l'aria ch'â l'è lê ch'â l'è lê
amiala cum'â l'aria amìa amia cum'â l'è
amiala ch'â l'arìa amia ch'â l'è lê ch'â l'è lê.

inviata da Riccardo Venturi - Ελληνικό Τμήμα των ΑΠΤ "Gian Piero Testa" - 15/4/2019 - 10:51

e Ivano Fossati nel titolo della pagina?

grazie

k - 16/8/2018 - 11:01

direi di no perché è uscito in un album di De André. Se no dovremmo mettere Pagani in Creuza de ma eccetera....

Lorenzo - 16/8/2018 - 12:00

Ecco, hai ragione, giusto lasciarla a solo De André.

Vi consiglio però di correggere l'intestazione polacca della mia traduzione. Non esiste:

Polska wersja Krzysztofa Wrony. Można go śpiewać

casomai:

Polska wersja Krzysztofa Wrony. Można JĄ śpiewać (perché "la versione" è anche in polacco femina, e "go" sarebbe "lui")

Comunque, forse meglio?:

Przekład poetycki Krzysztofa Wrony

anche se da noi di solito, pur trattandosi di traduzioni artistiche, si usa semplicemente:

Tłumaczenie: Krzysztof Wrona, oppure: Tłumaczył: Krzysztof Wrona, o abbreviato: tł. Krzysztof Wrona

Del resto, io stesso intitolando le mie traduzioni con il capitello:

Versione polacca cantabile di Krzysztof Wrona

mi rendo conto di non fare proprio una "figura precisa", infatti, inizialmente l'aggettivo cantabile lo mettevo nelle virgolette, tipo: "cantabile" :)

Sarebbe più opportuno scrivere:

Traduzione artistica, Traduzione poetica o Traduzione ad arte?
Forse: Versione polacca poetica? Versione poetica polacca?

Perché insomma, diamine, ci tengo di sottolinearlo che ho sgobbato per fare certi "lavoretti a tempo perso" :-D

Cambierei pure la traduzione della note, da:

Polskie reprodukowanie fonetyczne pierwotnego wersetu genueńskiego

a:

Uproszczony polski zapis fonetyczny oryginalnych wersów w dialekcie genueńskim, mający za zadanie ułatwienie wyśpiewania ich w języku polskim. Chociaż, tak jak pozostałe wersy w dialekcie, zostały one przetłumaczone na język polski (zakończenie), to intencją tłumacza było pozostawienie ich w oryginalnym brzmieniu w intro utworu.

e cercherei di fare un po' di ordine con i versi finali, che io per forza ho diviso in due colonne (originali e tradotti), ma adesso risultano mischiati.

Grazie e salud

Krzysiek

Krzysiek - 21/8/2018 - 16:50

Bella la versione greca!

Un vero

Ο οργασμός μας

:-)

Krzysiek - 20/4/2019 - 13:29

E' bella sì, Krzysiek! Peccato che il "Cristo Tebano" (Χρήστος Θηβαίος vuole dire quello....) non abbia continuato a farne, come in quell'album....il greco si adatta benissimo a De André.

Riccardo Venturi - 20/4/2019 - 14:34

Volevo farVi gli auguri pasquali e partecipare al coretto della canzone ma questo è anche un brutto anniversario per la Grecia: nella notte fra il 20 ed il 21 aprile 1967 venne dato a tutti gli appartenenti al gruppo dei golpisti il segnale per agire e iniziarono i sette anni di dittatura militare. I colonnelli si autodefinirono rivoluzionari che avevano salvato la nazione...

Flavio Poltronieri - 21/4/2019 - 11:29

I agree with Krzysiek and Riccardo Venturi that the Greek version is beautiful. For me, however, there's a stress factor involved. The tempo of the Greek version is faster than any of those by De André and every time I listen to it I'm worried whether or not poor Christos Thivaios is able to fit in all those curious looking beautiful sounding Greek words. Well, he does for which I'm proud of him, because I most certainly couldn't.

Juha Rämö - 21/4/2019 - 11:55

@Juha Rämö & Krzysiek Wrona

The Greek lyrics by Christos Thivaios are largely a rewriting of the song in Greek (the title itself, Μαύρο μαργαριτάρι, means “Black Pearl”). I think I'll provide an English translation of the Greek translation to show how it works. I can say Christos Thivaios is a translation genius, anyway: not only had he to cope with a very difficult and multi-faceted poetical text, but also with his own language, Greek, that is characterized by a different tempo, by usually long, uncut words and, like Italian (Finnish, Polish), by vowels that are clearly pronounced in any position (but Greek makes no distinction between long and short vowels, and this is very important in a poetical and musical translation). The same, I say, holds for Krzysiek Wrona's Polish translation: both Christos and Krzysiek have made a true tour de force to bend their languages to a song text like this. And this is also a tribute to skilled translators who put love in what they are doing.

Riccardo Venturi - 22/4/2019 - 12:49