איך האָב אַ קלײנעם ייִנגעלע
אַ זונעלע גאָר פֿײַן
ווען איך דערזע אים דאַכט זיך מיר
די גאַנצע וועלט איז מײַן
נאָר זעלטן זעלטן זע איך אים
מײַן שײנעם ווען ער וואַכט
איך טרעף אים אימער שלאָפֿנדיק
איך זע אים נאָר בײַ נאַכט
די אַרבעט טרײַבט מיך פֿרי אַרױס
און לאָזט מיך שפּעט צוריק
אָ פֿרעמד איז מיר מײַן אײגן לײַב
אָ פֿרעמד מײַן קינדס אַ בליק
איך קום צעקלעמטערהײט אַהײם
אין פֿינצטערניש געהילט
מײַן בלײכע פֿרױ דערצײלט מיר באַלד
ווי פֿײַן דאָס קינד זיך שפּילט
ווי זיס עס רעדט ווי קלוג עס פֿרעגט
אָ מאַמע גוטע מאַ
ווען קומט און ברענגט אַ פּעני מיר
מײַן גוטער גוטער פּאַ
איך הער עס צו און אײל עס מוז
יאָ יאָ עס מוז געשען
די פֿאָטער־ליבע פֿלאַקערט אױף
עס מוז מײַן קינד מיך זען
איך שטײ בײַ זײַן געלעגערל
און זע און הער און שאַ
אַ טרױם באַוועגט די ליפּעלעך
אָ וווּ איז וווּ איז פּאַ
איך קוש די בלױע אײגעלעך
זײ עפֿנען זיך אָ קינד
זײ זעען מיך זײ זעען מיך
און שליסן זיך געשווינד
דאָ שטײט דײַן פּאַפּאַ טײַערער
אַ פּענעלע דיר נאַ
אַ טרױם באַוועגט די ליפּעלעך
אָ וווּ איז וווּ איז פּאַ
איך בלײַב צעווײטיקט און צעקלעמט
פֿאַרביטערט און איך קלער
ווען דו דערוואַכסט אַ מאָל מײַן קינד
געפֿינסטו מיך ניט מער
אַ זונעלע גאָר פֿײַן
ווען איך דערזע אים דאַכט זיך מיר
די גאַנצע וועלט איז מײַן
נאָר זעלטן זעלטן זע איך אים
מײַן שײנעם ווען ער וואַכט
איך טרעף אים אימער שלאָפֿנדיק
איך זע אים נאָר בײַ נאַכט
די אַרבעט טרײַבט מיך פֿרי אַרױס
און לאָזט מיך שפּעט צוריק
אָ פֿרעמד איז מיר מײַן אײגן לײַב
אָ פֿרעמד מײַן קינדס אַ בליק
איך קום צעקלעמטערהײט אַהײם
אין פֿינצטערניש געהילט
מײַן בלײכע פֿרױ דערצײלט מיר באַלד
ווי פֿײַן דאָס קינד זיך שפּילט
ווי זיס עס רעדט ווי קלוג עס פֿרעגט
אָ מאַמע גוטע מאַ
ווען קומט און ברענגט אַ פּעני מיר
מײַן גוטער גוטער פּאַ
איך הער עס צו און אײל עס מוז
יאָ יאָ עס מוז געשען
די פֿאָטער־ליבע פֿלאַקערט אױף
עס מוז מײַן קינד מיך זען
איך שטײ בײַ זײַן געלעגערל
און זע און הער און שאַ
אַ טרױם באַוועגט די ליפּעלעך
אָ וווּ איז וווּ איז פּאַ
איך קוש די בלױע אײגעלעך
זײ עפֿנען זיך אָ קינד
זײ זעען מיך זײ זעען מיך
און שליסן זיך געשווינד
דאָ שטײט דײַן פּאַפּאַ טײַערער
אַ פּענעלע דיר נאַ
אַ טרױם באַוועגט די ליפּעלעך
אָ וווּ איז וווּ איז פּאַ
איך בלײַב צעווײטיקט און צעקלעמט
פֿאַרביטערט און איך קלער
ווען דו דערוואַכסט אַ מאָל מײַן קינד
געפֿינסטו מיך ניט מער
inviata da Bernart Bartleby - 17/2/2014 - 11:01
Lingua: Yiddish
In Yiddish traslitterato, da Yidlid - Chansons yiddish
MAYN YINGELE
Ikh hob a kleynem yingele,
A zunele gor fayn!
Ven ikh derze im dakht zikh mir,
Di gantse velt iz mayn.
Nor zeltn, zeltn ze ikh im,
Mayn sheynem, ven er vakht,
Ikh tref im imer shlofndik,
Ikh ze im nor bay nakht.
Di arbet traybt mikh fri aroys
Un lozt mikh shpet tsurik;
O, fremd iz mir mayn eygn layb!
O, fremd mayn kinds a blik!
Ikh kum tseklemterheyt aheym,
In fintsternish gehilt,
Mayn bleykhe froy dertseylt mir bald,
Vi fayn dos kind zikh shpilt,
Vi zis es redt, vi klug es fregt:
"O, mame, gute ma,
Ven kumt un brengt a peni mir
Mayn guter, guter pa?"
Ikh her es tsu un eyl -es muz-
Yo, yo, es muz geshen!
Di foter-libe flakert oyf:
Es muz mayn kind mikh zen!
Ikh shtey bay zayn gelegerl
Un ze, un her, un sha!
A troym bavegt di lipelekh:
"O, vu iz, vu iz pa?"
Ikh kush di bloye eygelekh,
Zey efnen zikh "o, kind!"
Zey zeen mikh, zey zeen mikh,
Un shlisn zikh geshvind.
"Do shteyt dayn papa, tayerer,
A penele dir, na!"
A troym bavegt di lipelekh:
"O, vu iz, vu iz pa?"
Ikh blayb tseveytikt un tseklemt,
Farbitert un ikh kler:
"Ven du dervakhst a mol, mayn kind,
Gefinstu mikh nit mer"...
Ikh hob a kleynem yingele,
A zunele gor fayn!
Ven ikh derze im dakht zikh mir,
Di gantse velt iz mayn.
Nor zeltn, zeltn ze ikh im,
Mayn sheynem, ven er vakht,
Ikh tref im imer shlofndik,
Ikh ze im nor bay nakht.
Di arbet traybt mikh fri aroys
Un lozt mikh shpet tsurik;
O, fremd iz mir mayn eygn layb!
O, fremd mayn kinds a blik!
Ikh kum tseklemterheyt aheym,
In fintsternish gehilt,
Mayn bleykhe froy dertseylt mir bald,
Vi fayn dos kind zikh shpilt,
Vi zis es redt, vi klug es fregt:
"O, mame, gute ma,
Ven kumt un brengt a peni mir
Mayn guter, guter pa?"
Ikh her es tsu un eyl -es muz-
Yo, yo, es muz geshen!
Di foter-libe flakert oyf:
Es muz mayn kind mikh zen!
Ikh shtey bay zayn gelegerl
Un ze, un her, un sha!
A troym bavegt di lipelekh:
"O, vu iz, vu iz pa?"
Ikh kush di bloye eygelekh,
Zey efnen zikh "o, kind!"
Zey zeen mikh, zey zeen mikh,
Un shlisn zikh geshvind.
"Do shteyt dayn papa, tayerer,
A penele dir, na!"
A troym bavegt di lipelekh:
"O, vu iz, vu iz pa?"
Ikh blayb tseveytikt un tseklemt,
Farbitert un ikh kler:
"Ven du dervakhst a mol, mayn kind,
Gefinstu mikh nit mer"...
inviata da Bernart Bartleby - 17/2/2014 - 11:02
Lingua: Italiano
Traduzione italiana di Riccardo Venturi
18 febbraio 2014
18 febbraio 2014
MIO FIGLIO
Ho un figlio piccolo,
proprio un bel bambino!
Quando lo vedo, mi sembra
D'avere tutto il mondo.
Però lo vedo di rado
il mio piccolo, da sveglio;
lo trovo sempre a dormire,
lo vedo solo la notte.
Il lavoro mi fa uscir presto
e mi fa rientrar tardi;
straniato dalla mia carne!
Straniato dalla sua vista!
Torno intristito a casa
avvolto dal buio,
mia moglie, pallida, mi racconta
come il bimbo gioca e si diverte,
Come parla bene e è sveglio:
“Mammina, mammina cara,
quand'è che il babbo torna
e mi porta un penny?”
La ascolto e soffro: e deve,
sì, deve esser così!
L'amor di padre s'infiamma:
devo vedere mio figlio!
Gli sto accanto al lettino
e vedo, ascolto, taccio!
Gli muove le labbra un sogno:
“Oh, dov'è, dov'è il babbo?”
Gli bacio gli occhetti azzurri,
si aprono: “Bambino mio!”
Mi vedono, mi vedono
e subito si richiudono.
“Il babbo è qui, tesoro,
ecco un penny per te!”
Gli muove le labbra un sogno:
“Oh, dov'è, dov'è il babbo?”
Resto là, triste e abbattuto,
e sconsolato mi dico:
“Ti sveglierai una volta, bimbo mio,
e non mi troverai più.”
Ho un figlio piccolo,
proprio un bel bambino!
Quando lo vedo, mi sembra
D'avere tutto il mondo.
Però lo vedo di rado
il mio piccolo, da sveglio;
lo trovo sempre a dormire,
lo vedo solo la notte.
Il lavoro mi fa uscir presto
e mi fa rientrar tardi;
straniato dalla mia carne!
Straniato dalla sua vista!
Torno intristito a casa
avvolto dal buio,
mia moglie, pallida, mi racconta
come il bimbo gioca e si diverte,
Come parla bene e è sveglio:
“Mammina, mammina cara,
quand'è che il babbo torna
e mi porta un penny?”
La ascolto e soffro: e deve,
sì, deve esser così!
L'amor di padre s'infiamma:
devo vedere mio figlio!
Gli sto accanto al lettino
e vedo, ascolto, taccio!
Gli muove le labbra un sogno:
“Oh, dov'è, dov'è il babbo?”
Gli bacio gli occhetti azzurri,
si aprono: “Bambino mio!”
Mi vedono, mi vedono
e subito si richiudono.
“Il babbo è qui, tesoro,
ecco un penny per te!”
Gli muove le labbra un sogno:
“Oh, dov'è, dov'è il babbo?”
Resto là, triste e abbattuto,
e sconsolato mi dico:
“Ti sveglierai una volta, bimbo mio,
e non mi troverai più.”
Lingua: Francese
Traduzione francese da Yidlid - Chansons yiddish
MON PETIT GARÇON
J'ai un petit garçon,
Un fiston charmant.
Quand je le vois, il me semble
Que le monde entier m'appartient
Mais rarement, rarement je le vois
Mon beau petit, quand il est réveillé,
Je le retrouve toujours endormi,
Je le vois seulement la nuit.
Le travail me conduit tôt dehors
Et me fait rentrer tard.
O, étrangère à moi ma propre chair!
O, étrangère la vue de mon enfant!
Je rentre affligé à la maison
Dans l'obscurité,
Ma femme pâle me raconte vite
Comme l'enfant joue bien,
Comme il parle gentiment, comme intelligemment il demande:
"Oh maman, gentille maman,
Quand revient, avec un penny pour moi,
Mon gentil, gentil papa?"
J'écoute cela et je souffre -il faut-
Oui, oui, il le faut!
L'amour paternel s'embrase:
Il faut que mon enfant me voie!
Je me tiens près de son lit
Je vois, j'entends, je me tais,
Un rêve fait remuer ses lèvres:
"Oh où est, où est papa?"
J'embrasse ses yeux bleus,
Ils s'ouvrent "O, mon enfant!"
Ils me voient, ils me voient,
Et se referment aussitôt.
"Ton papa est là mon chéri,
Un penny, tiens, pour toi!"
Un rêve fait remuer ses lèvres:
"Oh où est, où est papa?"
Je reste blessé et triste,
Amer, et je me dis:
"Quand tu te reveilleras un jour, mon enfant,
Tu ne me trouveras plus là."
J'ai un petit garçon,
Un fiston charmant.
Quand je le vois, il me semble
Que le monde entier m'appartient
Mais rarement, rarement je le vois
Mon beau petit, quand il est réveillé,
Je le retrouve toujours endormi,
Je le vois seulement la nuit.
Le travail me conduit tôt dehors
Et me fait rentrer tard.
O, étrangère à moi ma propre chair!
O, étrangère la vue de mon enfant!
Je rentre affligé à la maison
Dans l'obscurité,
Ma femme pâle me raconte vite
Comme l'enfant joue bien,
Comme il parle gentiment, comme intelligemment il demande:
"Oh maman, gentille maman,
Quand revient, avec un penny pour moi,
Mon gentil, gentil papa?"
J'écoute cela et je souffre -il faut-
Oui, oui, il le faut!
L'amour paternel s'embrase:
Il faut que mon enfant me voie!
Je me tiens près de son lit
Je vois, j'entends, je me tais,
Un rêve fait remuer ses lèvres:
"Oh où est, où est papa?"
J'embrasse ses yeux bleus,
Ils s'ouvrent "O, mon enfant!"
Ils me voient, ils me voient,
Et se referment aussitôt.
"Ton papa est là mon chéri,
Un penny, tiens, pour toi!"
Un rêve fait remuer ses lèvres:
"Oh où est, où est papa?"
Je reste blessé et triste,
Amer, et je me dis:
"Quand tu te reveilleras un jour, mon enfant,
Tu ne me trouveras plus là."
inviata da Bernart Bartleby - 17/2/2014 - 11:03
Lingua: Inglese
Traduzione inglese da Yidlid - Chansons yiddish
MY LITTLE BOY
I've got a little boy,
A really fine son!
When I see him, it seems to me
The whole world is mine.
But seldom, seldom, I see him,
My beauty, when he's awake,
I always find him asleep,
I see him only at night.
Work drives me out early
And lets me back late;
O, strange is to me my own flesh,
O, strange the look of my child!
I come home sadly,
Wrapped in darkness
My pale wife tells me soon
How fine the child does play,
How sweet he talks, how cleverly he asks:
"Oh mummy, kind mummy,
When does come and bring me a penny
My good, good daddy?"
I listen to this and it ails me -it must-
Oh yes it must happen!
The fatherly love is set afire:
My child must see me!
I stand by his bed
And see, and hear, and stay silent.
A dream makes his lips move:
"Oh where, where is daddy?"
I kiss his blue eyes,
They open, "o, my child!"
They see me, they see me,
And they quickly close again.
"Here is your daddy my darling,
Here's a penny for you!"
A dream makes his lips move:
"Oh where, where is daddy?"
I stay pained and sad,
Bitter, and I think:
"Sometime you'll wake up, my child,
And won't find me there anymore"...
I've got a little boy,
A really fine son!
When I see him, it seems to me
The whole world is mine.
But seldom, seldom, I see him,
My beauty, when he's awake,
I always find him asleep,
I see him only at night.
Work drives me out early
And lets me back late;
O, strange is to me my own flesh,
O, strange the look of my child!
I come home sadly,
Wrapped in darkness
My pale wife tells me soon
How fine the child does play,
How sweet he talks, how cleverly he asks:
"Oh mummy, kind mummy,
When does come and bring me a penny
My good, good daddy?"
I listen to this and it ails me -it must-
Oh yes it must happen!
The fatherly love is set afire:
My child must see me!
I stand by his bed
And see, and hear, and stay silent.
A dream makes his lips move:
"Oh where, where is daddy?"
I kiss his blue eyes,
They open, "o, my child!"
They see me, they see me,
And they quickly close again.
"Here is your daddy my darling,
Here's a penny for you!"
A dream makes his lips move:
"Oh where, where is daddy?"
I stay pained and sad,
Bitter, and I think:
"Sometime you'll wake up, my child,
And won't find me there anymore"...
inviata da Bernart Bartleby - 17/2/2014 - 11:03
Ora con la costruzione delle pagine yiddish stai sfiorando la perfezione, Bernart. Un'ultima cosetta: sui testi traslitterati non mettere più Yiddish (Traslitterato) impostando la lingua: metti solo "Yiddish", la lingua è sempre quella che sia traslitterata o meno (io comunque ho il sospetto che parecchi artisti più o meno klezmer, specialmente americani, l'alfabeto ebraico non lo sappiano nemmeno leggere). Così si evita, tra l'altro, che nella versione inglese del sito compaiano cose del tipo: Language: Yiddish (Traslitterato). Ci potrebbe essere qualche anglofono che si chiede che cosa mai sia questo misterioso "Traslitterato dialect" dello yiddish...
Riccardo Venturi - 17/2/2014 - 12:23
La "perfezione" non è merito mio ma delle pagine di Yidlid, che tu stesso dici siano ben fatte... Peccato solo che le canzoni non siano molte... Comunque sto scandagliando a fondo... Ciao!
Bernart Bartleby - 17/2/2014 - 12:54
×
[1887]
Versi di Morris Rosenfeld, nella raccolta intitolata "Die Glocke", pubblicata a New York nel 1888.
Ignoro se fosse lo stesso Rosenfeld a comporre la musica per le proprie poesie… Di certo molte di esse divennero così popolari tra i lavoratori ebrei immigrati da essere musicate e intonate nelle fabbriche e nei raduni sindacali.
Testo trovato su Yidlid - Chansons yiddish
Una delle poesie più famose di Rosenfeld, una classica “sweatshop song”, il lamento di un padre cui lo sfruttamento sul lavoro impedisce persino il contatto con il figlio, un bimbo profondamente amato ma non vissuto a causa del continuo, incessante lavoro per la sopravvivenza, dalle prime luci dell’alba a notte fonda… E il padre sa che il lavoro finirà per ucciderlo (come accadde, per esempio, a David Edelstadt), separandolo ancora una volta e definitivamente dal suo amato bambino…