Μενέλαος Λουντέμης: Άουσβιτς / Menelaos Loudemis: Auschwitz
GLI EXTRA DELLE CCG / AWS EXTRAS / LES EXTRAS DES CCG| Original | Traduzione italiana / Μετέφρασε στα ιταλικά / Italian translat... |
| ΜΕΝΈΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΈΜΗΣ: ΆΟΥΣΒΙΤΣ / MENELAOS LOUDEMIS: AUSCHWITZ 1. - 1947 ΑΟΥΣΒΙΤΣ Ναι. Έτσι το λέγανε κάποτε. Τώρα είναι ένα τεφρό χωνευτήρι. Κι ένα δάπεδο που γκρεμίστηκε παρασέρνοντας στον Άδη τις ζωές του. Τώρα εκεί λιώνει πεσμένη η ζωή ανάμεσα σε φρύγανα, στάχτη και σποδό. Τώρα «Άουσβιτς» λένε κάτι στήθια και κάτι έρημες μητρικές αγκαλιές… Κάτι αραχνιασμένα δώματα και κάτι μάτια που βράδιασαν νωρίς… Ναι. Έτσι το λέγανε κάποτε. Τώρα είναι μια νεκρόπολη που πήρε τη λαλιά της κι έφυγε. Έφυγε αφήνοντας πίσω της έναν χειμωνιάτικο οδυρμό. Το βράδυ κατεβαίνει ο Αίολος και παίζει στα κρανία τον αυλό του. Κατεβαίνουν τ΄ άστρα και φωσφορίζουν μέσα στους άδειους φεγγίτες των ματιών. Κατεβαίνουν οι νυχτερίδες και κωπηλατούνε έντρομες στα σκότη. «Άουσβιτς» το λέγανε. Τρία χρόνια το λέγανε έτσι. Τώρα είναι χωράφι. Ενα απέραντο βοσκοτόπι για τους γύπες που κρώζουνε νυχτοήμερα νηστικοί. Άχρηστο υλικό, σκεύη ανάκατα από συντρίμμια λευκάζουνε στη χλόη Κόμες ξέπλεκες κυνηγιούνται έξαλλες στους θάμνους Κόμες που γέρασαν κλαίοντας πάνου απ’ τα λείψανά τους. Βρέθηκαν ακόμη εκεί κοκάλινα χεράκια παιδικά – ολάνοιχτες πεντάφυλλες μαργαρίτες. Και παπουτσάκια… πλήθος παπουτσάκια από απίθανα μικρά πόδια που ψάχνουν να βρουν το ταίρι τους. Ναι. Έτσι το λέγανε κάποτε. Οι άνθρωποι ανατρίχιασαν και ξέχασαν. Μα φέτος η Άνοιξη ήρθε κι απόθεσε εκεί τους σπόρους της Μυριάδες παπαρούνες κι αγριολούλουδα πλουμιστά στόλισαν την έκταση (γάργαρα γελάκια και σκιρτήματα παιδικά ακομπούνε στις ρίζες τους…) Είναι γι’ αυτό που η Άνοιξη είναι φέτος συλλογισμένη Είναι γι’ αυτό που οι πεταλούδες βάψανε μαύρα τα βελούδα τους. Γιατί εκεί κάτου πλάι-πλάι στις ρίζες κοιμάται σαν απέραντο παράπονο το βλέμμα του μικρού παιδιού… «Άουσβιτς». Έτσι το λέγανε κάποτε. Τίποτε άλλο. Τώρα έφυγε. Πήρε μια νύχτα τους σκελετούς του και κατέβηκε στη Μεσόγειο Εδώ, στο ακρωτήρι μας, που κλαίνε τα χώματά του ατάιστα απ’ ανθρώπους Έφυγε μια νύχτα μπρος απ΄ τα αδιάφορα μάτια των φυλάκων που έπαιζαν κρίκετ κι έφτυναν σαξονικές βρισιές. Έφτυναν και εκπαιδεύουνταν στην υψηλή Τέχνη του Κράμερ και της Ιλζέ Βέσνε Και προχτές πήραν το δίπλωμά τους και κατέβηκαν με τ’ αεροπλάνα τους εδώ, και ξωπίσω τους ένα κοπάδι από κοράκια που εκπατρίστηκαν (γιατί είχε καιρό να βρέξει αίμα στο Άουσβιτς…). Έτσι το ΄λεγαν κάποτε. Τώρα η Λορελάι φυτεύει στο χώμα του πατάτες, γιατί Άουσβιτς δεν υπάρχει πια. Δεν υπάρχει εκεί. Το Άουσβιτς το σήκωσαν σα σκήνωμα μια νύχτα χλιαρή και το κατέβασαν στην Ελλάδα. Άουσβιτς! Φτωχή, πεσμένη Μεγαλειότητα… Τώρα κλάψε Τώρα τη δόξα σου τη σκέπασαν οι ψηλές φωτιές που ανεβαίνουν απ’ την Ελλάδα! Γιούρα, Μακρόνησο, Ψυττάλεια, Ικαρία – ω δόξα! Κι ο Ράιχ, ουαί! – νενικήκαμεν σε! | AUSCHWITZ Così la chiamavano, un tempo. Ora, è un crogiuolo di cenere. E una superficie che è crollata trascinandosi all'inferno le sue vite. Ora, caduta, la vità là si squaglia tra sterpi, polvere e ceneri. Ora chiamano “Auschwitz” delle casse toraciche e degli abbracci di madri, abbandonati. Degli sgabuzzini pieni di ragnatele e degli occhi presto tramontati. Sì. Così la chiamavano, un tempo. Ora, è una necropoli che ha preso le sue parole e se n'è andata. È partita, lasciandosi dietro un gemito agghiacciante. La sera, cala il vento e suona il suo flauto dentro ai teschi. Spuntano le stelle, e brillano nelle orbite vuote degli occhi. E calano giù in volo i pipistrelli come remando impauriti nelle tenebre. La chiamavano “Auschwitz”. Per tre anni così la hanno chiamata. Ora è un terreno. Un immenso terreno di pascolo per gli avvoltoi che gracchiano affamati giorno e notte. Cianfrusaglie, inutile ciarpame che si staglia, bianco sull'erba, dalle macerie. Capelli sciolti si rincorrono nei cespugli, capelli invecchiati piangendo sui loro cadaveri. Là si trovano ancora manine scheletrite di bambini, come margherite a cinque petali, tutte aperte. E scarpine... una caterva di scarpine scompagnate di piedini incredibilmente piccoli, che cercan di trovare l'altra del paio. Sì. Così la chiamavano, un tempo. Gli uomini si son dispersi tra i brividi. Ma, quest'anno, è arrivata la Primavera e ha depositato là i suoi semi. Decine di migliaia di papaveri e di fiori di campo, han decorato riccamente quella zona (alle loro radici giacciono scrosci di risa e fremiti di gioia di bambini...) Perciò, quest'anno, la Primavera ci sta pensando su. Per questo, le farfalle si son dipinte le ali di nero. Perché laggiù, accanto alle radici giace, come un'immensa pena, lo sguardo di un bambino. “Auschwitz”. Così la chiamavano, un tempo. Nient'altro. Ora se n'è andata. Una notte, ha preso i suoi scheletri e è scesa giù, nel Mediterraneo. È qui, nella nostra penisola, che ora piangono i suoi terreni, cui non davano più nutrimento umano. Una notte, è scappata via da sotto gli occhi di guardie indifferenti che giocavano a cricket bestemmiando in inglese. Bestemmiavano, e si istruivano nell'elevata arte di Kramer e di Irma Grese [1]. E l'altro ieri hanno preso il diploma e sono scesi qua coi loro aeroplani con dietro uno stormo di corvi espatriati (perché, da tempo, a Auschwitz pioveva sangue...) Così la chiamavano, un tempo. Ora, in quel terreno la Lorelei ci pianta le patate, perché Auschwitz non esiste più. Là, non c'è più. Auschwitz, la hanno svegliata come nelle baracche del lager, una notte tiepida, e la hanno spedita giù in Grecia. Auschwitz! Povera Maestà caduta! Ora piangi, ora, la tua gloria è stata oscurata dagli alti fuochi che salgono dalla Grecia! Gyaros, Makronissos, Psyttalia, Ikaria – gloria! E tu, Reich, come no! Ti abbiamo vinto! [2] |
[2] In greco antico: “abbiamo vinto” [nenikḗkamen]. Secondo la tradizione, sono le parole pronunciate da Fidippide dopo la sua corsa di 42 chilometri per annunciare agli ateniesi la vittoria di Maratona, pronunciate le quali stramazzò al suolo, morto.