Original | Traduzione italiana di Angelo Maria Ripellino
|
ODA DO MŁODOŚCI | ODE ALLA GIOVINEZZA |
| |
Bez serc, bez ducha — to szkieletów ludy. | Senza cuori, senz’anima! Sono popoli di scheletri! |
Młodości! podaj mi skrzydła! | Giovinezza, dammi le tue ali, |
Niech nad martwym wzlecę światem | che io spicchi il volo sopra il mondo morto |
W rajską dziedzinę ułudy, | verso il regno celeste delle illusioni, |
Kędy zapał tworzy cudy, | dove l’entusiasmo fa miracoli, |
Nowości potrząsa kwiatem | scrolla il fiore delle novità |
I obleka nadzieję w złote malowidła!... | e veste di auree speranze le immagini! |
| |
Niechaj, kogo wiek zamroczy, | Chi è offuscato dagli anni, |
Chyląc ku ziemi poradlone czoło, | piegando a terra la fronte rugosa, |
Takie widzi świata koło, | veda il cerchio del mondo quale appare |
Jakie tępemi zakreśla oczy. | alle sue pupille affievolite. |
| |
Młodości! ty nad poziomy | Giovinezza! Sollevati a volo |
Wylatuj, a okiem słońca | sulle pianure, e con l’occhio del sole |
Ludzkości całe ogromy | penetra da un estremo all’altro |
Przeniknij z końca do końca! | le moltitudini umane! |
| |
Patrz nadół, kędy wieczna mgła zaciemia | Guarda in giù! Dove un’eterna nebbia ottenebra |
Obszar, gnuśności zalany odmętem: | lo spazio dell’indolenza allagato di fanghiglia |
To ziemia!... | ivi è la terra! |
| |
Patrz, jak nad jej wody trupie | Guarda: sopra le spoglie di quell’acqua |
Wzbił się jakiś płaz w skorupie: | si è levato un anfibio squamoso. |
Sam sobie sterem, żeglarzem, okrętem; | A se stesso timone, pilota, vascello, |
Goniąc za żywiołkami drobniejszego płazu, | inseguendo nidiate di piccoli anfibi, |
To się wzbija, to w głąb wali; | ora si leva, ora si rotola nel fondo, |
Nie lgnie do niego fala, ani on do fali, | non si stringe onda a lui né lui alle onde, |
A wtem jak bańka prysnął o szmat głazu!... | e a un tratto come bolla s’infrange in uno scoglio! |
Nikt nie znał jego życia, nie zna jego zguby: | Nessuno seppe della sua vita, né sa della sua fine: |
To samoluby! | così gli egoisti! |
| |
Młodości! tobie nektar żywota | Giovinezza! L’ambrosia della vita |
Natenczas słodki, gdy z innymi dzielę; | è dolce per te se divisa con altri: |
Serca niebieskie poi wesele, | una gioia celeste inebria i cuori, |
Kiedy je razem nić powiąże złota. | quando li unisce insieme un filo d’oro. |
| |
Razem, młodzi przyjaciele! | Insieme, giovani amici! Gli scopi di tutti |
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele. | sono nella felicità comune: |
Jednością silni, rozumni szałem, | forti nell’unione, sagaci nell’ardore, |
Razem, młodzi przyjaciele!... | avanti, giovani amici! |
I ten szczęśliwy, kto padł wśród zawodu, | Fortunato chi cadde nel mezzo della corsa, |
Jeżeli poległem ciałem | se il suo corpo disteso fu per gli altri |
Dał innym szczebel do sławy grodu. | un gradino alla rocca della Gloria. |
Razem, młodzi przyjaciele! | Insieme, giovani amici! Benché la strada |
Choć droga stroma i ślizka, | sia lubrica e sconnessa, |
Gwałt i słabość bronią wchodu, | violenza e debolezza precludono l’entrata: |
Gwałt niech się gwałtem odciska, | con la violenza si respinga la violenza, e sin da giovani |
A ze słabością łamać uczmy się za młodu! | s’apprenda a vincere la debolezza. |
| |
Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał hydrze, | Chi nella culla spezzò il capo all’Idra, |
Młodzieńcem zdusi centaury, | soffocherà da giovane i centauri, |
Piekłu ofiarę wydrze, | strapperà vittime all’inferno, |
Do nieba pójdzie po laury!... | salirà al cielo per i lauri! |
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga! | Stendi la mano sin dove non giunge la vista, |
Łam, czego rozum nie złamie! | rompi ciò che non rompe la ragione! |
Młodości! orla twych lotów potęga, | Hanno potenza d’aquila i tuoi ardori |
A jako piorun twe ramię! | giovinezza, fulmine è la tua spalla! |
| |
Hej! ramię do ramienia! Spólnymi łańcuchy | Or sù! A spalla a spalla! Con catene |
Opaszmy ziemskie kolisko! | comuni stringiamo la sfera terrestre! |
Zestrzelmy myśli w jedno ognisko | Miriamo col pensiero a un solo fuoco |
I w jedno ognisko duchy!... | e con lo spirito ad un solo fuoco! |
Dalej z posad, bryło świata! | Avanti, zolla, dalle fondamenta dell’universo! |
Nowymi cię pchniemy tory, | Ti spingeremo per nuove strade, |
Aż opleśniałej zbywszy się kory, | finché, gettando la crosta muffita, |
Zielone przypomnisz lata. | ti ricorderai dei tuoi verdi anni! |
| |
A jako w krajach zamętu i nocy, | E come nei paesi del caos e della notte, |
Skłóconych żywiołów waśnią, | sconvolti dalla passione degli elementi, |
Jednem stań się z bożej mocy, | al solo “Così sia!” per potenza divina |
Świat rzeczy stanął na zrębie, | il mondo delle cose s’è fermato sull’orlo |
Szumią wichry, cieką głębie, | (mugghiano i turbini, grondano gli abissi |
A gwiazdy błękit rozjaśnią: | e le stelle rischiarano l’azzurro): |
| |
W krajach ludzkości jeszcze noc głucha, | nei paesi dell’umanità è ancora cupa la notte, |
Żywioły chęci jeszcze są w wojnie... | gli elementi del volere sono ancora in guerra... |
Oto miłość ogniem zionie, | Ma, ecco l’amore splenderà di fiamme, |
Wyjdzie z zamętu świat ducha, | verrà fuori dal caos il mondo dello spirito |
Młodość go pocznie na swojem łonie, | concepito nel grembo della giovinezza |
A przyjaźń w wieczne skojarzy spojnie. | unito dall’amicizia in legami perenni. |
| |
Pryskają nieczułe lody | Si rompono i ghiacci insensibili |
I przesądy światło ćmiące. | e i pregiudizi che offuscano la luce... |
Witaj, jutrzenko swobody, | Salute, stella diana della libertà, |
Zbawienia za tobą słońce!... | ti segue il sole della salvezza! |