Józef Wittlin: Grzebanie wroga

GLI EXTRA DELLE CCG / AWS EXTRAS / LES EXTRAS DES CCG

Originale	Il testo della poesia trascritto a mano dalla raccolta "Poezje",...
JÓZEF WITTLIN: GRZEBANIE WROGA	GRZEBANIE WROGA
GRZEBANIE WROGA	I.
I.	Serce mam strute.
Serce mam strute.	Oto kazali mi pogrzebać wroga, co zginął w bitwie. Do ręki mi dali łopatę, palcem wskazali: wróg!
Oto kazali mi pogrzebać wroga, co zginął w bitwie. Do ręki mi dali łopatę, palcem wskazali: wróg! –	Larmo grajcie, trębacze! Larmo przeciągłe a lute! W kotły uderzcie, dobosze! Dmijcie w mosiężne puzony! Na czarną, na straszną, ponurą – grzebania nutę!
Larmo grajcie trębacze! Larmo przeciągłe, a lute! W kotły uderzcie dobosze! Dmijcie w mosiężne puzony Na czarną, na straszną, ponurą – grzebania nutę!	Raźno chwyciłem łopatę, a nie wiem, kim jest mój wróg:
Raźno chwyciłem łopatę, a nie wiem, kim jest mój wróg: Czy chłop, czy pan, czy robotnik, Czy podły człek, czy szlachetny, – Wiem tylko jedno, że wróg. Bo wraży kształt jego czapki i wraże na nim guziki, Choć oczy napoły przywarte i ręka, co ściska broń Tak samo, tak samo bolesna, Tak samo, tak samo zmęczona, Jak ręka brata mojego, jak brata mojego dłoń.	Czy chłop, czy pan, czy robotnik, Czy podły człek, czy szlachetny – Wiem tylko jedno: wróg. Bo wraży kształt jego czapki i wraże na nim guziki, Choć oczy na poły przywarte i ręka, co ściska broń Tak samo, tak samo bolesna, Tak samo, tak samo zmęczona Jak ręka brata mojego, jak brata mojego dłoń.
Więc jakże grzebać mi ciebie, wrogu ty mój oniemiony, Skoroś jest taki, jak brat? Więc jakże chować mi ciebie ze włoku ty wykrzywiony, Skoro cię zabił mój brat?!	Więc jakże grzebać mi ciebie, wrogu ty mój oniemiony, Skoroś jest taki jak brat? Więc jakże chować mi ciebie, zewłoku ty wykrzywiony, Skoro cię zabił mój brat?
Wykołysała cię ziemia – rodna, pachnąca, Wypiastowała cię matka – dobra, troskliwa, Wyhołubiła cię dziewka – ciepła, wstydliwa, Wykołysała cię ziemia – rodna, pachnąca.	Wykołysała cię ziemia – rodna, pachnąca, Wypiastowała cię matka – dobra, troskliwa, Wyhołubiła cię dziewka – ciepła, wstydliwa, Wykołysała cię ziemia – rodna, pachnąca.
Latem chodziłeś na pole – sierpem żąć żyto, Jesienią kopałeś ziemniaki – motyką, Zimą siedziałeś w chałupie – i piłeś, A wiosną, a wiosną z dziewkami w karczmie tańczyłeś.	Latem chodziłeś na pole – sierpem żąć żyto, Jesienią kopałeś ziemniaki – motyką, Zimą siedziałeś w chałupie – i piłeś, A wiosną, a wiosną z dziewkami w karczmie tańczyłeś.
Nocamiś sypiał przy koniach na słomie zmierzwionej, Albo też szedłeś do żony Swej, czarnobrewy. Ojcaś starego w chałupie trzymał, jak Pan Bóg przykazał: Nie żałowałeś mu strawy, syn byłeś – prawy.	Nocamiś sypiał przy koniach na słomie zmierzwionej Albo, też szedłeś do żony Swej, czarnobrewy. Ojcaś starego w chałupie trzymał, jak Pan Bóg przykazał: Nie żałowałeś mu strawy, syn byłeś – prawy.
I wzięli cię, wzięli do wojska, Dali ci mundur i buty, Bajnet i gwer i patrontasz, – Ładnie ty teraz wyglądasz Bajnetem pokłuty!	I wzięli cię, wzięli do wojska, Dali ci mundur i buty, Bajnet i gwer, i patrontasz – Ładnie ty teraz wyglądasz Bajnetem pokłuty!
I leżysz na polu ugorem, Bo iść ci kazali wodzowie, A wodzom kazali królowie, A królom – duma i Bóg. Od Boga wszelka jest władza, Na trony króle On sadza, Przeto mi leżysz u nóg.	I leżysz na polu ugornym, Bo iść ci kazali wodzowie, A wodzom kazali królowie, A królom – duma i Bóg. Od Boga wszelka jest władza, Na trony króle On sadza, Przeto mi leżysz u nóg.
I leżysz na polu ugorem, Krwią się zbroczyło twe lice, Gdyż wola była to Boża, Aby od morza do morza Szły mego kraju granice.	I leżysz na polu ugornym, I krwią się zbroczyło twe lice, Gdyż wola to była Boża, Aby od morza do morza Szły mego kraju granice.
I wola była to Boża, By nafta i przemysł węglowy I cały nasz wyrób krajowy Był wolny, był wolny od ceł. Więc przeto zbyłeś swej głowy, Nie twój będzie zasiew nowy, I ziaren nie będziesz już mełł.	I wola była to Boża, By nafta i przemysł węglowy, I cały nasz wyrób krajowy Był wolny, był wolny od ceł. Więc przeto zbyłeś swej głowy, Nie twój będzie zasiew nowy I ziaren nie będziesz już mełł.
Nie pójdziesz do swej czarnobrewy, Nie będziesz dziatek z nią miał! Opustoszeją twe chlewy, Ogród ci zniszczą ulewy, Stratują koła dział.	Nie pójdziesz do swej czarnobrewy, Nie będziesz dziatek z nią miał! Opustoszeją twe chlewy, Ogród ci zniszczą ulewy, Stratują koła dział.
A iżeś całe swe życie Gnoił swą ziemię obficie, Będziesz mi, wrogu nawozem Pod wszystkie moje zasiewy.	A iżeś całe swe życie Gnoił swą ziemię obficie, Będziesz mi, wrogu nawozem Pod wszystkie moje zasiewy.
Na tobie wzniosę me zamki, Ostrogi z ostremi wieżami, Na tobie zbuduję mą sławę I rozpowszechnię pieśniami.	Na tobie wzniosę me zamki Warowne, z ostrymi wieżami, Na tobie zbuduję mą sławę I rozpowszechnię pieśniami.
Będą się moi synowie W szkołach o tobie uczyli: Jakośmy ciebie zabili – Niech im to wyjdzie na zdrowie!	Będą się moi synowie W szkołach o tobie uczyli: Jakośmy ciebie zabili – Niech im to wyjdzie na zdrowie!
II.	II.
Serce mam strute. Za chwilę, wraży mój chłopie, Dół ci grobowy wykopię, Przyklepię butem.	Serce mam strute. Za chwilę, wraży mój chłopie, Dół ci grobowy wykopię, Przyklepię butem.
Leż, dumaj sobie w spokoju O żniwach, o dziewkach przy doju, I o tem, żeś kiepski miał wikt. I o tym kapralu, co walił, Gdyś fajkę sobie zapalił, A nikt nie obronił cię, nikt!	Leż, dumaj sobie w spokoju O żniwach, o dziewkach z udoju I o tym, żeś kiepski miał wikt. I o tym kapralu, co walił, Gdyś fajkę sobie zapalił, A nikt nie obronił cię, nikt!
A teraz pan jesteś hojny! Leżysz tak sobie spokojny, Jakbyś podwójny wziął żołd. A wiesz ty, synu chamowy? Za cenę twej ciemnej głowy Królowi świat złoży hołd!	A teraz pan jesteś hojny! Leżysz tak sobie spokojny, Jakbyś podwójny wziął żołd. A wiesz ty, synu chamowy, Za cenę twej ciemnej głowy Cesarzom świat złoży hołd!
A wiesz ty? – Serce mam strute – Dajcie mi rychło cykutę: Zapomnieć chcę moich dni. Bo kiedyś ja stanę przed Sędzię, Niech wtedy żadnej nie będzie Trutki w mem sercu, prócz krwi.	A wiesz ty? Serce mam strute – Dajcie mi rychło cykutę: Zapomnieć chcę moich dni. A kiedy stanę przed Sędzię, Niech wtedy żadnej nie będzie Trucizny w mym sercu ni w krwi.
Ja wtedy chcę być wesoły, Jak młody, szumiący las W najsłodszym miesiącu maju, Niechaj mi wtedy zagrają Grajkowie niebios: anioły I skrzypki i flet i bas.	Ja wtedy chcę być wesoły Jak młody szumiący las W najsłodszym miesiącu maju, Niechaj mi wtedy zagrają Grajkowie niebios: anioły – I skrzypki, i flety, i bas.
Niech święta nam zagra Cycylja Przebłogi hymn niepamięci Czysty, jak czystą jest lilja, Słodki, jak woń sianożęci. Niech wszyscy zagrają nam święci.	Niech święta nam zagra Cecylia Przebłogi hymn niepamięci, Czysty jak czysta jest lilia, Słodki jak woń sianożęci. Niech wszyscy zagrają nam święci.
Bo padniem sobie na szuję: I ty i ja, jak kamraty, A potem ci nogi obmyję, A potem ci rany obmyję, A z ran twych wykłują się kwiaty.	Bo padniem sobie na szyję: I ty, i ja jak kamraty, A potem ci nogi obmyję, A potem ci rany obmyję, A z ran twych wykłują się kwiaty.
Zakwitniesz wtedy przecudnie Niczym bławaty, rezeda, W słoneczne, majowe południe: A to zakwitnie twa bieda A to zapachnie twa męka Twój pot, twa krew.	Zakwitniesz wtedy przecudnie Niczym bławaty, rezeda W słoneczne majowe południe: A to zakwitnie twa bieda, A to zapachnie twa męka, Twój pot, twa krew.
O zawoniejesz oszołomnie Wielką radością upity, Bowiem stać będziesz koło mnie I miłujący i syty, – W palmę się zmieni twa ręka!	O, zawoniejesz szołomnie Wielką radością upity, Bowiem stać będziesz koło mnie I miłujący, i syty – W palmę się zmieni twa ręka!
I będziesz wielce dostojny W pańskiej, niebieskiej stodole, A na skrwawionym twym czole Zabłyśną święte glorjole Wrogu mój, bracie mój, chłopie!	I będziesz wielce dostojny W pańskiej, niebieskiej stodole, A na skrwawionym twym czole Zabłysną święte gloriole, Wrogu mój, bracie mój, chłopie!
A ja tam będę przy tobie, A przy nas nasi ojcowie A przy nich ojców ojcowie –	A ja tam będę przy tobie, A przy nas nasi ojcowie, A przy nich ojców ojcowie –
Tam stanie nas wielka gromada, Jakgdyby owieczek stada Zegnali z łąk pastuszkowie.	Tam stanie nas wielka gromada, Jak gdyby owieczek stada Zegnali z łąk pastuszkowie.
Będą tam pany i chłopy Z Ameryki, Azji, Europy, Jak nieprzeliczone snopy Zalegną tysiące włók.	Będą tam pany i chłopy Z Ameryki, Azji, Europy, Jak nieprzeliczone snopy Zalegną tysiące włók.
Szewcy, stolarze i krawcy, Poeci, kpy i oprawcy, Zduny i tkacze i znawcy Wszelakich człowieczych sztuk.	Szewcy, stolarze i krawcy, Poeci, kpy i oprawcy, Zduny i tkacze, i znawcy Wszelakich człowieczych sztuk.
Karciarz tam będzie z kapłanem, A żebrak z wielmożnym panem, A bankier z sławnym kapcanem Serdeczny bruderszaft pił.	Karciarz tam będzie z kapłanem, A żebrak z wielmożnym panem, A bankier ze sławnym kapcanem Serdeczny bruderszaft pił.
Niemiec i Żyd i Rzymianin Polak i Czech i Rosjanin Ściskać się będą, co sił.	Niemiec i Żyd, i Rzymianin, Polak i Czech, i Rosjanin Ściskać się będą, co sił.
Człowiek i lew i tygrysy, Koty i szczury i lisy Obsiędą miedze stu skib.	Człowiek i lew, i tygrysy, Koty i szczury, i lisy Obsiędą miedze stu skib.
Orły, kukułki i szpaki, Chrząszcze, ba – nawet robaki I wszystkie gatunki ryb.	Orły, kukułki i szpaki, Chrząszcze, ba – nawet robaki I wszystkie gatunki ryb.
Dzieci tam będą i starce Ucieszne wyprawiać harce A na wierzbowej fujarce Zagra nam pastuch nasz: Bóg.	Dzieci tam będą i starce Ucieszne wyprawiać harce, A na wierzbowej fujarce Zagra nam pastuch nasz: Bóg.
I zagra pieśń o boleści, W której się wszystko pomieści Krzywdy i wszystkie nadzieje… Aż owej smutnej powieści Dusza nam zgołębieje.	I zagra pieśń o boleści, W której się wszystko pomieści Krzywda i wszystkie nadzieje… Aż z owej smutnej powieści Dusza nam zgołębieje.
III.	III.
– – A czego patrzysz tak głupio, Kiedy przemawiam do ciebie? A obróć grzecznie swą trupią Czaszkę, gdy pan ciebie grzebie!	A czego patrzysz tak głupio, Kiedy przemawiam do ciebie? A obróć grzecznie swą trupią Czaszkę, gdy pan ciebie grzebie!
Ach! marny, wraży zdechlaku, Nie krzyw się tak przeokropnie! Ktoś inny, skoro tu przyjdzie Bez ceremonji cię kopnie.	Uch! Marny wraży zdechlaku, Nie krzyw się tak przeokropnie! Ktoś inny, skoro tu przyjdzie, Bez ceremonii cię kopnie.
Naści raz jeszcze łopatą: I koniec! Na mnie już czas! A teraz jestem, jak głaz, A teraz jestem, jak głaz Zimny.– – – – – – – – – – – – –	Naści raz jeszcze łopatą – I koniec! Na mnie już czas! A teraz jestem jak głaz, A teraz jestem jak głaz Zimny. – – – – – – – – – – – – – – – –
Larmo grajcie trębacze! Larmo przeciągłe a lute! Larmo, larmo – dobosze! Darmo, darmo obnoszę Na pokaz – serce zatrute!	Larmo grajcie, trębacze! Larmo przeciągłe a lute! Larmo, larmo – dobosze! Serce mam strute.