Epitafium dla Brunona Jasieńskiego
Jacek KaczmarskiOriginale | Traduzione filologica di Krzysiek Wrona |
EPITAFIUM DLA BRUNONA JASIEŃSKIEGO | EPITAFFIO PER BRUNO JASIEŃSKI |
Europa się wędzi niby łosoś królewski | L’Europa si sta affumicando come un salmone reale |
W dymie gazów bojowych wbita na złoty hak, | Nel fumo dell’iprite, infilzata su un gancio d’oro, |
Żre się kucharz francuski z szefem kuchni niemieckiej | Si stanno sbranando il cuoco francese con il capo cucina tedesco |
Z ryby tak smakowitej co przyrządzić i jak. | Cosa farne, e come, da un pesce così squisito. |
Żaden stary się przepis nie wydaje jej godny, | Nessuna delle vecchie ricette sembra esserne degna |
Tak czy siak, trzeba będzie rybę przeciąć na pół, | E comunque, ci sarà bisogno di squartarlo in due, |
Już rozpruto podbrzusze, płynie z głębi jam rodnych | È già pronto il taglio sul ventre, scorre dalle profondità delle viscere |
Czarny kawior narodów politykom na stół. | Il caviale nero dei popoli direttamente sulla tavola dei politici. |
A ja wdycham Londynu grypogenne opary | E io sto respirando le esalazioni influenzali di Londra |
I kosztuję Paryża zgniłowonny roquefort, | E sto assaggiando il puzzolente, marcio Roquefort di Parigi, |
Po La Manczy się błąkam, w Rzymie szukać mam wiary, | Sto vagando per La Mancha, cerco la fede a Roma, |
Bezskutecznie za swój pragnąc brać każdy port. | Desiderando di far proprio ogni porto, ma senza esito. |
A mój port jest w stolicy krasnolicych Azjatów, | Il mio porto sta invece nella capitale degli Asiatici dal volto rosso, |
Gdzie w moździerzu historii nowy utrze się lud, | Dove nel mortaio della storia si sta preparando un nuovo popolo, |
Tam mi Kałmuk otworzy duszę swoją, jak bratu, | E là dove il calmucco mi aprirà la sua anima, come fosse il mio fratello, |
Tam pod ziemią bogactwa siarki, węgla i rud. | E là, sotto terra, c’è abbondanza di zolfo, di carbone e di ogni materia prima. |
Tam poeci kieszenie mają pełne dolarów | E sempre là, i poeti hanno le tasche piene di dollari |
I za szczęście ludzkości przelewają swój tusz, | E fanno scorrere l’inchiostro per la felicità dell’umanità, |
Tam czerwieńsze od krwi są kumulusy sztandarów | E là, i cumuli delle bandiere sono più rossi del sangue, |
Od sztandarów zaś pąki pierwszomajowych róż. | E, invece, delle bandiere son più rossi solo i bocci di rosa del primo maggio. |
Tam ja, Polak i były obywatel Europy | E là – io – polacco ed ex cittadino d’Europa |
Pieśń rozwinę i formie nową nadam tam treść. | Stenderò il mio canto e alla forma darò il nuovo contenuto, |
Bataliony poetów będą lizać mi stopy, | I battaglioni di poeti mi leccheranno i piedi |
Ja im mannę gwiazd sypnę, żeby mieli co jeść! | E io gli butterò in testa la manna delle stelle per dargli da mangiare! |
Bruno Jasieński: niemieckie imię, nazwisko polskiej szlachty. | Bruno Jasieński: nome tedesco, cognome di nobiltà polacca. |
Żyd, komunista, bywał w Rzymie, paryskie miał kontakty. | Ebreo, comunista, visto a Roma qualche volta, aveva contatti a Parigi. |
W Moskwie sądzony za szpiegostwo, skazany i zesłany. | Processato a Mosca per spionaggio, condannato e deportato. |
Zaginął gdzieś po drodze. Odtąd los jego jest nieznany. | Scomparso durante il trasferimento in Siberia. Da allora la sua sorte è sconosciuta. |
Drogą białą jak obłęd w śnieg jak łajno mamuta | Sulla strada bianca come la follia, nella neve immensa come sterco di mammut, |
Idę młody, genialny, ręce łańcuch mi skuł. | Cammino giovane, geniale, con la catena ai polsi, |
Strażnik z twarzą Kałmuka w moim płaszczu i butach | La guardia con la faccia da calmucco, nel mio mantello e nelle mie scarpe, |
Żółte zęby wyszczerza, jakby kwiat siarki żuł. | Digrigna i suoi denti giallastri, come se fossi a masticare fior di zolfo. |
Nagle widzę, żem w raju po lodowej podróży, | E all’improvviso vedo che sono in Paradiso, senza dubbi, dopo un viaggio glaciale, |
A on - Bóg mój, którego czciłem wam wszak na złość! | E lui – è il mio dio che veneravo proprio per farvi il dispetto! |
Mam więc Boga takiego, na jakiegom zasłużył, | C’è l’ho – allora – il dio che mi sono meritato, |
A tam trup mój, biedaczek, zmarzł już całkiem na kość. | E là, il mio cadavere – poverino – dal gelo è diventato duro come osso. |
Pan zaś spluwa żółtawo, smarka w palce bez chustki | E il Dio sta sputando giallo, si pulisca il naso direttamente sulle dita, |
I na krzesło "stół" mówi, a na stół mówi "stoł", | E chiama la sedia “стул”, e la tavola “стoл”, |
Patrzy kucharz niemiecki wraz z kucharzem francuskim | Stanno guardando il cuoco tedesco assieme al cuoco francese |
Jak łososia z kawiorem między zęby już wziął. | Come ha già addentato questo salmone pieno di caviale. |
Sok po brodzie mu płynie niewątpliwie czerwony | Il succo – senz’altro rosso – gli sta scorrendo lungo il mento, |
Łyka skórę i ości, wyssał oczy i mózg. | Ingoia la pelle e le lische, ha succhiato già gli occhi e le cervella, |
Wszak przez wieki ten łosoś był dla niego wędzony | Ma non è vero che per secoli questo salmone veniva affumicato per lui, |
A on czekał cierpliwie ciemny bóg pustych ust. | Che aspettava pazientemente? Il dio oscuro delle bocche vuote. |