Language   

געװען אַמאָל איז אַ שטעטל

Beyle Shekhter-Gotesman [Bella Schaechter-Gottesman] / בײלע שעכטער - גאָטעסמאַן
Back to the song page with all the versions


Il testo originale in trascrizione [con note esplicative di Bernart...
געװען אַמאָל איז אַ שטעטלGEVEN AMOL IZ A SHTETL
  
עװען אַמאָל איז אַ שטעטלGeven amol iz a shtetl,
בײַם ברעג פֿונעם נעסטער אַ טאָל,Baym breg funem Nester 1 in tol,
אײַנגעװיקט אין חלומות,Ayngevigt in khaloymes,
געװען אַזאַ שטעטל אַמאָל.Geven aza shtetl a mol.
  
געלעבט זיך דאָרטן ײִדן װי ײִדן,Gelebt zikh dort yidn vi yidn,
אין פֿרײדן און דאגות אָן צאָל,In freydn un dayges on tsol,
פֿון דורות פֿאַרװאָרצלטע תּושבֿים,Fun doyres farvortslte toyshvim,
געװען אַזאַ שטעטל אַמאָל.Geven aza shtetl a mol.
  
און פֿרױען געזונגען דאָרט לידערUn froyen gezungen dort lider
פֿון ליבעס, מיט אױגן פֿאַרבענקט,Fun libes, mit oygn farbenkt,
און קינדער צעװױעטע שטיפֿערסUn kinder tsevoyvete shtifers
זיך מעשׂיות פֿון שדים דערצײלט.Zikh mayses fun sheydim dertseylt.
  
אַזױ האָט דאָס שטעטל זװיניעטשקע.Azoy hot dos shtetl Zvinetshke 2,
כאָטש קלענער און בלײכער מיט דער צײַטKhotsh klener un bleykher mit der tsayt,
געשפּונען דעם גילדענעם פֿאָדעםGeshpunen dem gildenem fodem
פֿון זײדעס און באָבעס אָן בײַט.Fun zeydes un bobes on bayt.
  
נאָר פּלוצעם װי אַ דונער געקומעןNor plutsem vi a duner gekumen,
דאָס אײן און פֿערציקסטע יאָרDos eyn-un-fertsikste yor.
דער נעסטער טוט סטראַשעדיק ברומעןDer Nester tut strashedik brumen,
דער הימל פֿאַרצױגן זיך גראָ.Der himl fartsoygn zikh gro.
  
און זעלנער אין גרינע מונדירןUn zelner in grine mundirn
מיט ביקסן צום שיסן געװענדט,Mit biksn tsum shisn gevendt.
אױף דער בריק װאָס איבערן נעסטערAf der brik vos ibern Nester
זײ אַלע ביז אײנעם פֿאַרלענדט.Zay ale biz eynem farlendt.
  
דעם שוחט מיט װײַב און אַכט קינדערDem shoykhet 3 mit vayb un akht kinder,
אין טלית געהילט זײ – שמע ישׂראל!In tales gehilt zey – shma Yisroyl! 4
די געשרלען פֿאַרשלונגען דער נעסטער.Di geshreyen farshlungen der Nester,
די כװאַליעס פֿאַרשטומט זײער קול.Di khvalyes farshtumt zeyer kol.
  
הײַנט גרינען דאָרט װײַטער די לאָנקעסHaynt grinen dort vayter di lonkes
און ס'פּאַשעט דער פּױער זײַן קי,Un s'pashet der poyer zayn ki,
װי קײן מאָל געװען דאָרט קײן ײִדןVi keyn mol geven dort keyn yidn,
װי גאָרנישט געשען דאָרטן װי.Vi gor nisht geshen dortn vi.
Note:

(1) Nester, Dniester, il Nistro o Dnestr, è il grande fiume che nasce dai Carpazi, scorre per un tratto lungo il confine tra Ucraina e Moldavia e poi, all'interno di questa, segna il confine con la regione secessionista della Transnistria, sulla riva orientale. Sfocia poi nel mar Nero, nei pressi di Odessa.

(2) Zvinetshke, evidentemente il nome di uno shtetl… Non ho riscontro di dove si trovasse, probabilmente vicino a Chernivtsi/Czernowitz.

Per Zvinetshke si veda qui

(3) Shoykhet, credo designi il macellaio kashèr, quello che nel villaggio era abilitato alla macellazione degli animali - solo di quelli commestibili perché considerati puri e sani - secondo il rituale, cioè riducendo per quanto possibile le sofferenze dell'animale e poi privandolo rapidamente del sangue, che non può essere consumato perché simbolo della vita.

(4) Shma yisrol, Shema Yisrael, sono le prime parole con cui si aprono le preghiere ebraiche del mattino e della sera, che la Torah trae dal Deuteronomio 6:4: “Ascolta Israele: il Signore è il nostro Dio, il Signore è uno solo.”

shmais



Back to the song page with all the versions

Main Page

Note for non-Italian users: Sorry, though the interface of this website is translated into English, most commentaries and biographies are in Italian and/or in other languages like French, German, Spanish, Russian etc.




hosted by inventati.org