The Green Fields Of France (No Man's Land)
Eric BogleESPERANTO | |
ZIEMIA NICZYJA | LA VERDAJ KAMPOJ DE FRANCIO |
Jak się masz, szeregowy Williamie McBride? | Nu kiel vi fartas juna Willie McBride |
Nie przeszkadza ci, jeśli usiądę tu, przy twym grobie? | Ĉu vi ĝenas se mi sidas ĉi tie apud via tombo |
Odpocznę przez chwilę w ciepłym letnim słońcu; | Kaj ripozu iom en la varma somera suno |
Boże! szedłem cały dzień i jestem wykończony. | Mi promenis la tutan tagon kaj mi preskaŭ finis |
Widzę po nagrobku, że miałeś tylko 19 lat, | Kaj mi vidas laŭ via tomboŝtono ke vi estis nur 19-jara |
gdy dołączyłeś do poległych w chwale w roku 1916. | Kiam vi aliĝis al la granda falinto1 en 1916 |
Cóż, mam nadzieję, że umarłeś szybko i higienicznie, | Nu mi esperas ke vi mortis rapide kaj mi esperas ke vi mortis pure |
czy też, Willie McBride, śmierć była powolna i obrzydliwa? | Aŭ Willie McBride ĉu ĝi estis malrapide kaj obscene |
Czy bili wolno w bębny, | Ĉu ili batis la tamburon malrapide |
czy zagrali smutno na piszczałkach, | Ĉu ili ludis la fifron humile |
czy oddali salwę honorową przy składaniu cię do grobu? | Ĉu ili sonigis la mortmarŝon dum ili malaltigis vin |
Czy trąbki chórem zaintonowały "The Last Post"? [1] | Ĉu la grupo ludis la "Last Post" [1] kaj refrenkoruso? |
Czy dudy zagrały "The Flowers of the Forest"? [2] | Ĉu la sakŝalmoj ludis la "Flowers of the Forest"? [2] |
Czy pozostawiłeś żonę lub narzeczoną? | Kaj ĉu vi postlasis edzinon aŭ amatinon |
Czy wierne czyjeś serce chroni twą pamięć | En iu lojala koro ĉu via memoro estas sanktigita |
i, choć umarłeś w roku 1916, | Kaj kvankam vi mortis reen en 1916 |
dla tego lojalnego serca masz zawsze 19 lat? | Al tiu lojala koro vi estas por ĉiam 19 |
Czy może jesteś bezimiennym nieznajomym, | Aŭ ĉu vi estas fremdulo sen eĉ nomo |
na zawsze schowanym za szklaną szybką | Eterne sanktigita malantaŭ iu malnova vitrofenestro |
na starej fotografii, naddartej, wymiętej i poplamionej, | En malnova foto ŝirita ĉifona kaj makulita |
żółknącej w brązowej skórzanej ramce? | Kaj flaviĝanta en bruna leda kadro |
Czy bili wolno w bębny, | Ĉu ili batis la tamburon malrapide |
czy zagrali smutno na piszczałkach, | Ĉu ili ludis la fifron humile |
czy oddali salwę honorową przy składaniu cię do grobu? | Ĉu ili sonigis la mortmarŝon dum ili malaltigis vin |
Czy trąbki chórem zaintonowały "The Last Post"? | Ĉu la grupo ludis la "Last Post" kaj refrenkoruso? |
Czy dudy zagrały "The Flowers of the Forest"? | Ĉu la sakŝalmoj ludis la "Flowers of the Forest" ? |
Słońce opromienia zielone pola Francji, | La suno brilas sur ĉi tiuj verdaj kampoj de Francio |
łagodnie wieje ciepły wiatr i tańczą czerwone maki. | La varma vento milde blovas kaj la ruĝaj papavoj dancas |
Okopy dawno już znikły pod pługiem, | La tranĉeoj malaperis longe sub la plugilo |
nie ma gazu i kolczastego drutu i nic już teraz nie strzela. | Neniu gaso neniu pikdrato neniuj pafiloj pafante nun |
Lecz tu, na tym cmentarzu, wciąż jest ziemia niczyja; | Sed ĉi tie en ĉi tiu tombejo kiu ankoraŭ estas Nenieslando |
niezliczone białe krzyże stoją jak niemi świadkowie | La sennombraj blankaj krucoj staras en muta atestanto |
człowieczej ślepej obojętności wobec drugiego człowieka | Pri blinda indiferenteco de viro al sia kunhomo |
i całego pokolenia tych, których zmasakrowano i złożono w ofierze. | Kaj tuta generacio kiuj estis buĉitaj kaj damnitaj |
Czy bili wolno w bębny, | Ĉu ili batis la tamburon malrapide |
czy zagrali smutno na piszczałkach, | Ĉu ili ludis la fifron humile |
czy oddali salwę honorową przy składaniu cię do grobu? | Ĉu ili sonigis la mortmarŝon dum ili malaltigis vin |
Czy trąbki chórem zaintonowały "The Last Post"? | Ĉu la grupo ludis la "Last Post" kaj refrenkoruso? |
Czy dudy zagrały "The Flowers of the Forest"? | Ĉu la sakŝalmoj ludis la "Flowers of the Forest" ? |
I nie mogę się teraz pozbyć myśli, Willie McBride, | Kaj mi ne povas ne scivoli ne Willie McBride |
czy ci wszyscy, którzy tu leżą, wiedzą, czemu umarli? | Ĉu ĉiuj kiuj kuŝas ĉi tie scias kial ili mortis |
Czy naprawdę im uwierzyłeś, gdy ci mówili o „Sprawie”? | Ĉu vi vere kredis ilin kiam ili diris al vi "La Kaŭzo" |
Czy naprawdę wierzyłeś, że ta wojna zakończy wszelkie wojny? | Ĉu vi vere kredis ke ĉi tiu milito finos militojn |
Cóż… cierpienie, smutek, chwała, wstyd, | Nu la sufero la malĝojo la gloro la honto |
zabijanie, umieranie – to wszystko było na darmo, | La mortigo kaj morto ĉio estis farita vane |
Bo, Willie McBride, to wszystko wydarzyło się znów, | Ho Willie McBride ĉio okazis denove |
i znów, i znów, i znów, i znów. | Kaj denove kaj denove kaj denove kaj denove |
Czy bili wolno w bębny, | Ĉu ili batis la tamburon malrapide |
czy zagrali smutno na piszczałkach, | Ĉu ili ludis la fifron humile |
czy oddali salwę honorową przy składaniu cię do grobu? | Ĉu ili sonigis la mortmarŝon dum ili malaltigis vin |
Czy trąbki chórem zaintonowały "The Last Post"? | Ĉu la grupo ludis la "Last Post" kaj refrenkoruso? |
Czy dudy zagrały "The Flowers of the Forest"? | Ĉu la sakŝalmoj ludis la "Flowers of the Forest" ? |
[1] La "Lasta Poŝto" estas aŭ A aŭ B♭ klarionovoko ĉefe ene de brita infanterio kaj aŭstraliaj infanterioregimentoj (aŭ D aŭ E♭ kavaleria trumpetvoko en brita kavalerio kaj Royal Regiment of Artillery) kaj estas uzita ĉe ŝtatkomunumaj armeaj entombigoj kaj ceremonioj memorantaj tiujn kiuj perdis siajn vivojn en milito. [2] "Floroj de la Arbaro" estas skota popolmelodio kaj verko de militpoezio festanta la malvenkon de la skota armeo de Jakobo la 4-a ĉe la Batalo de Flodden en septembro 1513. Pro la enhavo de la kantoteksto kaj la respekto por la melodio, ĝi estas unu el la malmultaj melodioj kiujn multaj ŝalmludantoj prezentos publike nur ĉe entombigoj aŭ funebraj ceremonioj, kun ludo alie limigita al privata praktiko aŭ por instrui aliajn ŝalmludantojn. |
[2] Stara melodia szkocka grana na dudach ku czci poległych na wojnie