| Versione in Greco moderno comune (L. Trans.)
|
ΒΥΖΑΝΘΙΟΝ | ΒΥΖΑΝΤΙΟ |
| |
Καì αὐτò τò βράδυ ἀνέτειλε ἡ σελήνη | Κι αυτό το βράδυ ανέτειλε η σελήνη |
ἐν χρώματι πνιγμένη πάρα πολù ἐρυθρῷ και ἀορίστῳ, | στα χρώματα πνιγμένη βαθυκόκκινη κι ασαφές, |
ὁ Ἑσπῆρ οὐχ ὁρᾶται, ἐσκοτεινιάσθη, | ο Εσπερινός [1] δε φαίνεται, σκοτείνιασε, |
ἡ τοῦ στύλου αἰχμὴ ἐσπάσθη, | έσπασε η κόψη του βέλους, |
τί ὡροσκόπιον δύνασαι νὰ βάλεις, Μάγε ; | τι ωροσκόπιο μπορείς να βάλεις, Μάγε; |
| |
Ἐγώ ὁ Φιλεμάθιος, πρωτοιατρòς μαθηματικòς ἀστρονόμος καì τοῖνυν σώφρων | Εγώ ο φιλομαθής, πρωτογιατρός μαθηματικός, αστρονόμος και βέβαια συνετός |
καταντημένος νὰ προχωρῶ γύρῳ, ψηλαφῶν εἰς τὰ τυφλά | κατάντησα να πηγαίνω από εδώ κι από εκεί, ψαχουλεύοντας στα τυφλά |
οὐκ ἔχω τὴν γνῶσιν, ἢ μᾶλλον τòν θάρρον | δεν έχω την γνώση ή περισσότερο το θάρρος |
νὰ βάλω τὸ ὡροσκόπιον αὐτò, νὰ μαντεύσω | ν’ απορρίψω αυτό τ’ ωροσκόπιο, να μαντέψω |
καὶ ἕστηκα ἐδῶ περιμένων νέαν ἡμέραν | κι έμεινα εδώ περιμένοντας τη καινούρια μέρα |
| |
Καὶ δὴ λέγω, καὶ δὴ λέγω ἐμὲ πάρα πολὺ εἶναι γέρον νὰ καταλάβω, | Και μάλιστα λέω, και μάλιστα λέω για μένα είναι πολύ δύσκολο να καταλάβω, |
τὸν νοῦν ἐμοῦ τὸν ἔχασα τίς οἷδε εἰς ποιόν ἐλάττωμα ἢ ἀπραξίαν, | έχασα το μυαλό μου αναζητώντας τ’ είναι το ελάττωμα ή η απραγία, |
ἀλλ'ἀλλάζονται οἱ ἁστέρες ἐν ταῖς νυξὶ ταῖς ἰσημερικαῖς, | αλλ’ άλλαξε ο αστερισμός από τη νύχτα στην ισημερία, |
ἐγὼ ἵσως, ἐγὼ ἵσως τοῦτον τὸν νέον θεὸν ὑπετίμησα, | ίσως εγώ, ίσως εγώ αυτό τον καινούριο Θεό [2] υποτίμησα, |
ἐν εμοὶ μὲν ἀναγινώσκω καὶ ἐν τοῖς σήμασι ὅτι ὑπάρχει ἀλλαγή, | εξαρτάται από μένα τι διαβάζω κι αν υπάρχει αλλαγή σ’ αυτά, [3] |
ἀλλὰ δ'εἶναι ἀδύνατον προαίσθημα οὐ λέγον πῶς καὶ πότε... | αλλά είν’ αδύνατον να πω πως και πότε... |
| |
Τὰς προνύκτες ὑπῆγον σχεδὸν ἀσυνείδητος | Τις προηγούμενες νύχτες πήγα περίπου ασυνείδητος |
εἰς τὸν λιμένα τὸν Βωσφορεῖον, ἐκεῖ ὅπου χάνεται | στο λιμάνι του Βοσπόρου, εκεί όπου χάνεται |
ἡ γῆ μέν ἐν τῇ θαλάσσᾳ ἐὰν καί ἐν τῷ μηδενί | στη γη ακόμα και στη θάλασσα και στ’ άπειρο |
καὶ δ'ἡ γῆ ἐξαναγίνεται οὐκ οὖσα μᾶλλον δύσις | και στη γη δεν ξαναγίνεται καμία άλλη δύση |
τί ἐνδιαφέρει τὴν θάλασσαν νἆναι γαλάζιαν ἢ πράσινην ; | τι σημασία έχει αν η θάλασσα είναι γαλάζια ή πράσινη; [4] |
| |
Ἤκουον τὰ ᾅσματα τὰ αἰσχρὰ τῶν μεθυσμένων, | Άκουσα τα αισχρά τραγούδια των μεθυσμένων, |
ἀνθρώπων βαμμένους καὶ κενοὺς ὀφθαλμοὐς ἐχόντων... | άνθρωποι χρωματιστοί [5] κι έχοντας άδειες ματιές [6] |
ἱπποδρόμον, πορνεῖα καὶ βορείους στρατιώτας, | ιππόδρομοι, πορνεία και στρατιώτες από το Βορρά, |
φωνάξετε Ῥωμαῖοι καὶ Ἕλληνες, ποὺ ὑπήγατε ; | μιλήστε Ρωμαίοι κι Έλληνες, που πήγατε; |
Ἤκουον βλασφημίας ἀλλημαννιστὶ καὶ γοτθιστί... | Ακούγονταν βρισιές στα αλεμάνικα [7] και γοτθικά... [8] |
| |
Παράλογος πόλις, παράξενη πόλις αὐτοῦ τοῦ πορνογάμου αὐτοκράτορος, | Παράλογοι πολίτες, παράλογοι πολίτες αυτού του αυτοκράτορα μιας πόρνης, [9] |
ἀπείρων ὀχλῶν, λαβυρίνθων καὶ ἐκλύσεως, | ατελείωτος κόσμος, λαβυρίνθων κι ασεβειών, |
βαρβάρων ὅπου ἵσως ἥδη ἐξῆυρον τὴν ἀλήθειαν, | βαρβάρων που ίσως ήξεραν την αλήθεια, [10] |
φιλοσόφων καὶ ἑταιρῶν, κρεμασμένη μεταξύ δυονῶν κόσμων καὶ δυονῶν ἐποχῶν, | φιλόσοφων κι άλλων [11], κρέμονται μεταξύ δυο κόσμων και δυο εποχών, |
ἡ τύχη ἢ ὁ χρόνος μὴ μακρυνὴν ἡμέραν ἀπεφάσισαν, | η τύχη ή ο χρόνος αποφάσισαν για μια μέρα που θα έρθει σύντομα, |
ἢ θὰ ᾐθεῖτο ἡ μοῖρα νὰ ἐκλέξει τὴν χεῖρα ἐμοῦ, ἀλλά... | ή θα ήθελε η μοίρα να διαλέξει εμένα, αλλά... |
| |
Βυζάνθιον ἵσως εἶναι σύμβολον ἀόρατον, | Βυζάντιο ίσως είναι σύμβολο αόρατο, |
μυστικὸν καὶ διφορούμενον ὥσπερ ὁ βίος, | μυστικό και διαφορετικό όπως η ζωή, |
Βυζάνθιον εἶναι μύθος ἐμοί οὐκ ὢν συνήθης, | Βυζάντιο είναι μύθος καθόλου συνηθισμένος, |
Βυζάνθιον εἶναι ὄναρ γινόμενον ἀτελές, | Βυζάντιο είναι ένα ατελές όνειρο που έγινε, |
Βυζάνθιον ἵσως οὐχ ὑπῆρξε οὔθ' ὑπάρχει | Βυζάντιο ίσως δεν υπήρξε ούτε υπάρχει |
καῖτοι οὐχ οἷδα, καὶ ἄλλη νύξ ἐπέρασε, | μολονότι δε γνώρισα, και πέρασε κι άλλη νύχτα, |
ὁ Φωσφόρος ἥδ' ἀνέτειλε, ἢ εἶναι ἡ ἡλικὶα ἐμοῦ ἡ ἄρρωστη, | Ο Φώσφορος [12] ήδη ανέτειλε, ή ηλικία μου πέρασε, [13] |
βίον ἐπαίρω διὰ θάνατον, οὐχ οἷδα πώτερον ἐπέρασε, | ζωή παίρνω μέσω του θανάτου, δεν έμαθα αν πέρασε, |
τὴν κεφαλὴν τῷ ὑποδήματι καλύπτω οὐκ ἀκούων, | καλύπτω το κεφάλι μου με το μανδύα, δεν ακούω, |
μὲ λαμβάνει ὁ ὕπνος, | με παίρνει ο ύπνος, [14] |
μὲ λαμβάνει ὁ ὕπνος, | με παίρνει ο ύπνος, |
μὲ λαμβάνει ὁ ὕπνος. | με παίρνει ο ύπνος. |
| |
| |
[2] Χριστιανοσύνη.
[3] εννοεί τ’ αστέρια.
[4] Πράσινο και μπλε ήταν οι δυο κύριες παρατάξεις στις οποίες ο βυζαντινός πληθυσμός χωρίστηκε. Το στάδιο επιθυμούσε γι αρματοδρομίες στον Ιππόδρομο, προστέθηκαν η θρησκευτικές φιλονικίες σχετικά με τον Μονοφυσιτισμό και τις πολιτικές διασυνδέσεις στον έναν ή τον άλλον διεκδικητή του θρόνου.
[5] εννοεί από διαφορετικές φυλές.
[6] εννοεί χωρίς συναισθήματα
[7] Βλέπε Αλεμάνοι
[8] Βλέπε γοτθικός
[9] Ο Ιουστινιανός παντρεύτηκε την Θεοδώρα, μια χορεύτρια. Ωστόσο, η ίδια έδειξε μεγάλη πολιτική και νομοθετική ικανότητα.
[10] Η παρακμή κι η επόμενη πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
[11] από την ελληνική βυζαντινή ἐταῖραι, “περιστασιακή συνοδοί”, και κατ’ επέκταση “πόρνες”.
[12] Βλέπε σημείωση 1.
[13] αναρωτιέται μήπως είναι τόσο περασμένη η ηλικία που δε μπορεί να το διακρίνει
[14] ίσως με την έννοια του θανάτου