Ὁ Ἥλιος καί ὁ χρόνος
κύκλος ποιημάτων Μίκη Θεοδωράκη
Μαρία Φαραντούρη
Μ. Δημητριάδη, Α. Καλογιάννης, Π. Πανδῆς
1.
Γειά σου Ἀκρόπολη
Τουρκολίμανο, ὁδὸς Βουκουρεστίου
ὁ Πολικὸς σημαδεύει μὲ φῶς
τὸ σταθερὸ σημείο τοῦ κόσμου.
Ἀθήνα ἡ πρώτη
στὸ βυθὸ τῶν αἰώνων
μὲ τὸ γυαλί
σε βλέπουν οἱ ψαροντουφεκάδες.
Γαλέρες, γιωταχὶ, πορνεία κρυφά
ἡ Γενικὴ κέντρο τοῦ κόσμου.
Ο Πολικὸς γυρίζει σταθερά
τὸ φουγάρο τοῦ μαγειρίου
σημαδεύει μὲ καπνό
τὸ σταθερὸ σημείο τοῦ Στερεώματος
Ἡ Πούλια, ἡ Ἀφροδίτη
ἡ Ντίνα, ἡ Σούλα, ἡ Εύη, ἡ Ρηνιώ
πέντε ἑκατομμύρια ἔτη φωτός
σταθερὴ γραμμὴ διασχίζει
πέντε δισεκατομμύρια γαλαξίες
σὲ πέντε μέτρα
σὲ πέντε μέτρα
σὲ πέντε μόνο μέτρα
απὸ τὸ κελί μου.
2.
Ὁ χρόνος διαλύεται
μέσα στὴ στιγμή
τὸ ελάχιστο γίνεται
ὁ μέγιστος τύραννος
βασανίζει ἀνθησμένες πληγές
γεμάτες χαμόγελα καὶ ὑποσχέσεις
γιὰ κάτι ἄλλο, αὐτό τὸ άλλο
εἶναι ποὺ ζοῦμε κάθε στιγμή
νομίζοντας ὄτι ζοῦμε τὸ ἄλλο
ὅμως τὸ ἄλλο δὲν ὑπάρχει
εἴμαστε ἐμεῖς ἡ Μοίρα μας
ποὺ μᾶς λοξοκοιτάζει,
Σφίγγα ποὺ ξέχασε τὸ αἴνιγμα
δὲν ἔχουμε τίποτα νὰ λύσουμε
δὲν ὑπάρχει αἴνιγμα
δὲν ὑπάρχει διαφυγή
ἀπό τὸν πύρινο κύκλο
τοῦ Ἥλιου καὶ τοῦ Θανάτου.
3.
Ἥλιε θὰ σε κοιτάξω στὰ μάτια
ἕως ὅτου ξεραθεῖ ἡ ὅρασή μου
νὰ γεμίσει κρατῆρες μὲ σκόνη
νὰ γίνει Σελήνη δίχως διάστημα, κίνηση, ῥυθμό
χαμένος διάττων ἐσβεσμένος ἀπό αἰώνες
καταδικασμένος ν' ἀκούει κραυγὲς ἀνθρώπων
νὰ ἀνασαίνει πτωμαΐνη λουλουδιῶν.
ὁ Ἄνθρωπος πέθανε! Ζήτω ὁ Ἄνθρωπος!
4.
Ἐπάνω στὸ ξερὸ χῶμα τῆς καρδιᾶς μου
ξεφύτρωσε ἕνας κάκτος
πέρασαν πάνω ἀπό εἴκοσι αἰώνες
ποὺ ὀνειρεύομαι γιασεμί
τὰ μαλλιά μου μύρισαν γιασεμί
ἡ φωνή μου εἶχε πάρει κάτι
ἀπό τὸ λεπτὸ ἄρωμά του
τὰ ροῦχα μου μύρισαν γιασεμί
ἡ ζωή μου εἶχε πάρει κάτι
ἀπό τὸ λεπτὸ ἄρωμά του
ὅμως ὁ κάκτος δὲν εἶναι κακός
μονάχα δὲν τὸ ξέρει καὶ φοβᾶται
κοιτάζω τὸν κάκτο μελαγχολικά
πότε πέρασαν κιόλας τόσοι αἰώνες
θὰ ζήσω ἄλλους τόσους
ἀκούγοντας τὶς ρίζες νὰ προχωροῦν
μέσα στὸ ξερὸ χῶμα τῆς καρδιᾶς μου.
5.
Ἀνάμεσα σ' ἐμένα καὶ στὸν Ἥλιο
δὲν ὑπάρχει
πάρα μόνο ἡ διαφορά
τοῦ χρόνου
ἀνατέλλω καὶ δύω
ὑπάρχω καὶ δὲν ὑπάρχω
με βλέπουν
χωρὶς νὰ δῶ τὸν ἑαυτό μου.
6.
Ὅταν σταματήσει ὁ χρόνος
τὸ κελί μου γεμίζει μήνες
μήνες, μέρες, ὥρες, στιγμές
δέκατα δευτερολέπτων
δέκατα δευτερολέπτων
δέκατα δευτερολέπτων
ἕνα βῆμα πρὶν ἀπὸ τὸ χάος
ὑπάρχει χάος
ἕνα βῆμα μετὰ τὸ χάος
ὑπάρχει χάος
ἐγώ ὑπάρχω λίγο πρίν, λίγο μετά
ὑπάρχω μέσα στὸ χάος
δὲν ὑπάρχω
7.
Τὰ κελιὰ ἀνασαίνουν
τὰ κελιὰ ποὺ βρίσκονται ψηλά
τὰ κελιὰ ποὺ βρίσκονται χαμηλά
ἡ βροχή μας ἑνώνει
ὁ ἥλιος ντράπηκε νὰ φανεῖ, Νίκο
Γιῶργο, κρατιέμαι ἀπό ἕνα λουλούδι.
17.
Ποτὲ ποτὲ ποτέ
δὲν θὰ μπορέσω νὰ ξεδιπλώσω ὅλες τὶς σημαίες
πράσινες κόκκινες κίτρινες μπλὲ μὼβ θαλασσιές
ποτὲ ποτὲ ποτέ
δὲν θὰ μπορέσω νὰ μυρίσω ὅλα τὰ ἀρώματα
πράσινες κόκκινες κίτρινες μπλὲ μὼβ θαλασσιές
ποτὲ ποτὲ ποτέ
δὲν θὰ μπορέσω ν' ἀγγίξω ὅλες τὶς καρδιές
ὅλες τὶς θάλασσες νὰ ταξιδέψω
ποτὲ ποτὲ ποτέ
δὲν θὰ γνωρίσω τὴ μία σημαία
τὴ μοναδική
ἐσένα Τάνια
20.
Μέσα στοὺς παραδείσιους κήπους τοῦ κρανίου μου
κίτρινος Ἥλιος ταξιδεύει στὰ φτερὰ τοῦ χρόνου
ἀκολουθοῦν πουλιὰ μὲ ξύλινα φτερά
προπορεύονται ἄγγελοι μὲ τζέτ
μεγαλόπρεπη πορεία πάνω ἀπὸ μπανανιές
εὐκάλυπτους καὶ πεῦκα ποὺ καλύπτουν
τὴν ἀριστερὴ πλευρὰ τοῦ ἐγκεφάλου μου
στὴ δεξιὰ νύμφες καὶ οὐράνιες πόρνες
σκεπασμένες γιασεμιά, κόκκινες σαύρες
ἀκοῦν τοὺς καταρράχτες ποὺ χάνονται
στὶς καταβόθρες τοῦ νωτιαίου μυελοῦ μου
ἐκεῖ ἀρχίζει ἡ Γῆ καὶ τελειώνει τὸ Σύμπαν
Αἰφνιδίως ἡ μεγαλόπρεπη πομπὴ ἀκινητοποιεῖται
ὥρα ἕξι τὸ ἀπόγευμα
ὥρα ἕξι ἀκριβῶς
σταματᾶ ἡ πομπή, ὁ χρόνος, ὁ Ἥλιος
μονάχα τὰ πουλιὰ ταξιδεύουν
χτυποῦν τὰ ξύλινα φτερά
καὶ τὰ τζέτ
θρηνοῦν κι αὐτὰ ἀγγελικά
23.
Ἐπουράνιοι ποταμοί
ὑπόγειοι χείμαρροι
κατεβαίνουν παφλάζοντας
ὁδός ὀνείρων Ὁμόνοια
Σίλβα
[σίγμα γιῶτα λάμδα
βῆτα ἄλφα
Φιλοθέη Χαϊδάρι]
τὰ νερά τους ξανθά,
δύο στρώματα ξανθά
δύο στρώματα πράσινα
στὴ μέση ἐγώ, κόκκινη ἀκρίδα
φτερὰ φυσαρμόνικες
ἦχοι ἀπό νερό,
σαύρες φεγγάρια,
βουτοῦν βυθίζονται πνίγονται
κάγκελα
κάγκελα
κάγκελα.
Σίλβα.
24.
Ὅταν ἐσύ φωνάζεις
ἐγώ κοιμᾶμαι
ὅταν ἐσύ πονᾶς
ἐγώ χασμουριέμαι
ὅταν ἐσύ σφαδάζεις
ἐγώ ξύνομαι
Σεπτέμβριος
ἡμέρα δεκάτη ἕκτη
τῆς Δημιουργίας
Διονύση!
25.
Στὸ τέταρτο πάτωμα
ἡ μαμά σου κοιμᾶται
Ἔλενα
μουσική θεῖα τὰ ὄνειρά της
τὰ ὄνειρά της Πεπίνο ντι Κάπρι
πέρα ἀπό τὴ θάλασσα
μὴν τὴν ξυπνήσεις.
26.
Ἡ ὀδοντοστοιχία τοῦ Ἥλιου
με απειλεῖ
τὸ κάγκελο τοῦ χρόνου
με προστατεύει
ὁ Γιάννης ὁ Ἰάσων
ὁ Βύρων ὁ Τάκης ὁ Ἀλέκος
στὰ κατάρτια ψηλὰ ὑψώστε
τὰ λεμόνια τὰ πορτοκάλια ὑψώστε
τὰ πέδιλα στὴν ἄμμο,
φωνὲς κρέμα νιβέα
ἱππόκαμπος πασιέντσες νεσκαφέ
σημαίες ἀκριβές ἀπὸ φτηνὸ ὕφασμα κρατοῦν.
27.
Ἕκτη Σεπτεμβρίου
ὥρα ἕντεκα πρωινή
τώρα λούζονται τὰ πουλιά
στὰ ποτάμια
στὰ ἔλατα τρίβονται
οἱ Βοριάδες.
Σε χτύπησε ὁ Τούρκος
στο Μπιζάνι.
Τώρα κάθεσαι καὶ με κοιτᾶς
πίνεις καφέ
στάζεις φαρμάκι
ἀγάπη ἀγάπη
ὁ Ἥλιος ψήνει
ὥρα ἕντεκα πρωινή.
28.
Σουλεϊμάν ὁ Μεγαλοπρεπής
Κωνσταντίνος ὁ Παλαιολόγος
πάψε πιὰ νὰ φωνάζεις
λαθέμπορος λωποδύτης νταβατζῆς
φωνιτικὲς χορδές.
Ὁ Αντρέας ὁ Ἡλίας ἡ Ἀνθή
λαρύγγι ζώου λαρύγγι ἀνθρώπου
Ἄγια Σοφιὰ στίφη βαρβαρικά
τὸ ὑγρὸν πῦρ
ὁ Γέρος τοῦ Μοριᾶ σκουλίκι.
Σὲ κάθε βῆμα μου σκοντάφτω
ζερβὰ θηριὰ τοῦ Βόρνεο
δεξιὰ φλόγες στὸ Ναγκασάκι
μπροστὰ φουγάρα στὸ Μπούχενβαλντ
καὶ πίσω τὸ κελὶ τοῦ Μακρυγιάννη
πάνω κάτω ἀνατολικὰ δυτικά
μαχαίρια, μαστίγια ἀκόντια, ὀρδές
ὀρδὲς ἁγίων
ὀρδὲς δαιμόνων
ὀρδὲς ἁγίων
ὀρδὲς στρατηγῶν
εἶμαι ῥαδίκι σπαρμένο στὸν κρατῆρα
ἀντίο Ἤλιε
ἀντίο φῶς
καληνύχτα.
×
![]()
Note for non-Italian users: Sorry, though the interface of this website is translated into English, most commentaries and biographies are in Italian and/or in other languages like French, German, Spanish, Russian etc.
