L'Internationale
Eugène Pottier| TONGANO / TONGAN [RAROTONGA] | |
| INTANASINALI jan pakala mute ma ni o jan mute wile moku o! nimi pona sama kiwen! tenpo ni la ni li open! sina o utala e jan ike! jan lawa o pini e lape! mi ala ala, mi ike ala! mi ale, mi mute ale! kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona o jan sewi li pona ala sewi ala en jan ala mi mute li pona e mi mute! mi mute taso li ken ni! nimi ala: pona pi jan ike nimi ali: ike pi jan pona ona mute li ike e mi mute sina mute o utala! kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona sina jan pali, lon ma tomo. mi li wawa kulupu ni. o utala e jan pali ala ma ni li wile pona o o telo sijelo loje mi li moku ala pi ona tenpo utala la ma pona o ni li taso pona! kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona kulupu ale o kute sina mute o utala! Inatanasinali li utala tawa pona | KOE FAKAEPULE'ANGA Tu'u hake, ko moua 'oku faka'ilonga'i mei he mala'ia, 'Oku masiva'i mo hopo'ate'i 'e he kakai 'o e mamani! 'Oku lili hake hotau 'atamai 'ite'ita, 'Oku mau ia ke tataki 'a maua ki he tau tu'utamaki. Te mau faka'auha 'a e mamani 'angamalohi ni Ki lalo ki he tu'unga, pea Te mau fakafokotu'u hotau mamani fo'ou. 'E ia naa ha'u mei ha me'anoa 'e hoko ia ki ha me'a kotoa! Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! E 'ikai ke 'omi kitautolu 'a e tauataina, 'Ikai 'Otua, pea koe Saa, ka koe tangata toa. Te mau 'ikuna ki hotau tauataina, Mo hotau nima pe. Ke tolongi ki lalo 'a e faka'ao'ao mo ha nima maheni ai, Ke faki foki 'a e me'a 'oku kau kitautolu Tutu malohi 'a e foanise(1) moe hamala, Lolotonga 'oku kei vela pe 'a e 'aione! Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! Naa mou kokomo'i fua lahi hotau toto, kau peka(2) Moe falepopula, tukuhau mo masiva! 'Oku ma'u 'a moutolu 'a e pule, moe ngaahi tapu'aki 'o e mamani, Pea ko hotau faingofua, koe patu maha ia! Te mau ai hotau mo'ui 'i ha fali'unga kehe Ka ko hotau kaila tau ni: Ke 'ave 'a e pule kotoa ki he kakai 'o ngaue! Pea ke 'alu 'a e kau palasaiti!(3) Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! Fakapiko ko moutolu 'i he mou koloaia, Ko moutolu koe tu'i 'o makafefie mo sitila! Kuo ma ma'u ho mou ngaahi taloni, kau palasaiti, 'A ia naa mou fakafokotu'u 'i homau tu'a. Koe falelalanga kotoa, moe ngaahi loki kotoa E nga'ohi ia mei hotau nima. 'Oku taimi! Ke tau fehu'i ke fakafoki 'a e me'a Na'e kaiha'asi 'e naua 'akimautolu. Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! Feunga 'o e finangalo 'o e kau tu'i Fakavale ia kimautolu ki he kakapu 'o tau! Tau'i 'a e pule kakaha! Melino ki he kakai! Ke tau 'angatu'u, foha 'o e kau tau! Pea kapau na'e lea'ange 'a e pule kakaha kitautolu Ke to fakatoa 'i he tau maa naua Pea, kau fakapo, te mau fakahinohino'i 'a e Tapuni 'o hotau kanoni kiate kimoutolu! Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! Ko maua pe, koe kau ngaue 'o e mamani Kau tau lalahi 'o e ngaue, 'Oku mau ma'u 'a e faingofua ke ma'u 'a e fonua, Ka koe kau palasaiti - 'ikai 'aupito! Pea kapau na'e patu 'a e mana lahi 'I he kau kuli moe kau tangata fakapongia, Ki tautolu, 'e toe ngingila ta'engata 'a e La'a mo hono ngaahi huelo kakaha. Ko hotau tau faka'osi Mo motuloutou ni; Moe fakaepule'anga, E hiki hake ia 'a e kakai kotoa! |
(1) tutu'anga 'ukamea
(2) koe "vampire" 'oku 'ikai ha peka manu, ka koe tangata 'oku kokomo'i toto mei ha taha.
(3) kau taha 'oku to'o ha me'a mei ha taha pea 'ikai ke foaki 'atu ha me'a ke totongi ki ai.